LESZEK MOLENDOWSKI
KONFLIKTY ZBROJNE
http://www.konflikty.pl/index.php
Trudno mi oszacować, ile ukazuje się rocznie książek na temat historii III Rzeszy i jak wiele z nich jest dobrych, ciekawych, a co najważniejsze wnoszących pewną nowość do dotychczasowego stanu wiedzy. Wiem natomiast, że jedną z najciekawszych pozycji na temat historii Niemiec i Niemców w latach 1933–1945, którą udało mi się przeczytać w ciągu ostatniego roku, jest książka Petera Fritzschego „Życie i śmierć w Trzeciej Rzeszy”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Polskiego Czytelnika może cieszyć, iż jest to praca nowa, oryginalne wydanie nastąpiło w 2008 roku. Książka, jak każda tego wydawnictwa, została porządnie wydana, z dobrym tłumaczeniem i redakcją. Lekturę ułatwia zbiorczy indeks nazwisk, nazw geograficznych oraz ważniejszych terminów i zagadnień, niestety przypisy do każdego rozdziału zostały umieszczone na końcu książki, co mnie, szczerze mówiąc, rozprasza.
Książka ma charakter naukowy i powstała na Uniwersytecie Harvarda. Autor przyjął w niej podział problemowy, skupia się w czterech obszernych rozdziałach – z których każdy składa się z kilku tematycznych podrozdziałów – na przedstawieniu najważniejszych zagadnień i problemów życia codziennego, egzystencji w czasie wojny i pokoju w III Rzeszy Niemieckiej pod władzą partii nazistowskiej i Adolfa Hitlera. Pozycję tę mimo naukowego charakteru i objętości, a liczy sobie samego tekstu 381 stron, czyta się bardzo dobrze, a jej treść wydaje się logiczna i nadzwyczaj przejrzysta. Nie jest to, co bardzo ważne, sztampowa historia państwa nazistowskiego jakich wiele, ale oparta na wspomnieniach, pamiętnikach i archiwach praca, której autor krok po kroku ukazuje, jak propaganda, zwyczaje, terminologia i polityka nazistowska wpływały na zwykłych obywateli, od opisu tak błahego, wydawałoby się, problemu, jakim było pozdrowienie „Heil Hitler!” czy „Sieg Heil”, po już nie proste opisy zbrodni wojennych, podejścia do nich i w ogóle wiedzy o nich w społeczeństwie niemieckim. Autor, analizując pamiętniki Niemców, niemieckich Żydów i obcokrajowców czy źródła archiwalne takie jak raporty policji politycznej (Gestapo), służby bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA, SD), przedstawia nie tylko najważniejsze aspekty życia w państwie totalitarnym, ale również mentalność zwykłych ludzi, ich popieranie reżimu, zmianę dotychczasowych poglądów z socjaldemokratycznych, liberalnych, demokratycznych czy nawet komunistycznych.
czytaj więcej...