Tathagatagarbha
U źródeł koncepcji natury buddy
Seria: Bezkresy Kultury
Liczba stron: 404Format: B5Rok wydania: 2017Data wydania: 25.01.2018
Opis książki
Buddyjska koncepcja kryjąca się pod sanskryckim terminem tathāgatagarbha (denotującym „istotę, która posiada tathagatę [buddę]”) dotyczy występowania we wszystkich istotach czystego pierwiastka umożliwiającego osiągnięcie oświecenia. Wypracowana w pierwszych wiekach naszej ery była jedną z najważniejszych idei indyjskiej mahajany. Najwcześniejsze teksty tathagatagarbhy – głosząc optymistyczną doktrynę oświecenia, które jest nie tylko ostatecznym przeznaczeniem wszystkich istot, ale również częścią ich duchowej konstytucji – w pełni rozwinęły uniwersalistyczne aspiracje buddyzmu i przyczyniły się do rozpowszechnienia dharmy buddyjskiej daleko poza subkontynent indyjski. Idea tathagatagarbhy, przeinterpretowana i nazwana w Chinach „naturą buddy”, wywarła ogromny wpływ na buddyzm Dalekiego Wschodu. Swoje piętno odcisnęła również na tradycjach tantrycznych, które – po upadku buddyzmu w Indiach – rozwijały się w Tybecie.
Autor książki skupia się na naświetleniu genezy koncepcji tathagatagarbhy przez zestawienie i analizę czynników doktrynalnych, które doprowadziły do jej powstania. Ponadto ukazuje najważniejsze aspekty rozwoju idei tathagatagarbhy na tle najwcześniejszej historii indyjskiego buddyzmu mahajany, rozważa jej znaczenie filozoficzne oraz wskazuje na jej pedagogiczną i soteriologiczną doniosłość.
Jarosław Zapart – indolog, doktor nauk humanistycznych, asystent w Katedrze Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się filozofią i religiami Indii, w szczególności wczesnym buddyzmem mahajany, hinduskim mistycyzmem nurtu bhakti, jak również wybranymi zagadnieniami sanskryckiej poetyki i estetyki.
Autor książki skupia się na naświetleniu genezy koncepcji tathagatagarbhy przez zestawienie i analizę czynników doktrynalnych, które doprowadziły do jej powstania. Ponadto ukazuje najważniejsze aspekty rozwoju idei tathagatagarbhy na tle najwcześniejszej historii indyjskiego buddyzmu mahajany, rozważa jej znaczenie filozoficzne oraz wskazuje na jej pedagogiczną i soteriologiczną doniosłość.
Jarosław Zapart – indolog, doktor nauk humanistycznych, asystent w Katedrze Porównawczych Studiów Cywilizacji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się filozofią i religiami Indii, w szczególności wczesnym buddyzmem mahajany, hinduskim mistycyzmem nurtu bhakti, jak również wybranymi zagadnieniami sanskryckiej poetyki i estetyki.
Język publikacjiPolski / Polish
ISBN: 978-83-233-4342-4
POLECANE KSIĄŻKI
89,99 zł
80,99 zł
Poradnik edukacyjny dla pacjentów w okresie okołooperacyjnym pomostowania aortalno-wieńcowego oraz późnej rekonwalescencji
(Oprawa miękka)
19,95 zł
17,96 zł
NOWOŚCI

Tathagatagarbha
U źródeł koncepcji natury buddy
SPIS TREŚCI
Spis treści
Podziękowania 13
Uwagi o transliteracji i transkrypcji 15
Wykaz skrótów 17
Wstęp 21
Bibliografia 389
indeks najważniejszych terminów 401
Podziękowania 13
Uwagi o transliteracji i transkrypcji 15
Wykaz skrótów 17
Wstęp 21
Cele i założenia 21WPROWADZENIE 31
Uwagi o metodologii 25
Zarys treści 27
Najnowsze ustalenia w badaniach nad genezą koncepcji tathagatagarbhy 311. Etymologia, genealogia i semantyka terminu tathāgatagarbha 43
Mahāparinirvāṇamahāsūtra jako najstarszy ze znanych tekstów tathagatagarbhy 33
Dwie grupy tekstów, dwie ścieżki genezy 35
1.1. Wprowadzenie 432. Świetlisty (czysty) umysł 75
1.2. Etymologia terminu tathāgatagarbha. Odcienie semantyczne terminu garbha 44
1.3. Genealogia terminu tathāgatagarbha 461.3.1. Źródła niebuddyjskie 461.4. Wnioski. Zestawienie możliwości przekładu i interpretacji terminu tathāgatagarbha 70
1.3.1.1. Hiraṇyagarbha 46
1.3.1.1.1. Hiraṇyagarbha jako synonim Brahmy. Budda i Brahma 51
1.3.1.2. Devagarbha 54
1.3.1.2.1. Garbha jako „dziecko” / „syn” oraz „nasienie” w kontekście buddyjskim 56
1.3.1.3. Konkluzje 61
1.3.2. Źródła buddyjskie 63
1.3.2.1. Padmagarbha 63
1.3.2.1.1. Padmagarbha w przekazach hinduskich 64
1.3.2.1.2. Padmagarbha w sutrach buddyjskich 65
1.3.2.1.3. Padmagarbha w Tathagatagarbha-sutree 66
2.1. Wprowadzenie 753. Powszechne oświecenie i mądrość tathagaty 121
2.2. Świetlisty umysł (pabhassara citta) w kanonie palijskim 762.2.1. Świetlisty umysł w funkcji diachronicznej 862.3. Czysty umysł w abhidhammie szkoły therawady. Bhavaṅga 89
2.4. Czysty umysł w tradycji tathagatagarbhy. Wprowadzenie 942.4.1. Czysty i świetlisty umysł w sutrze Anūnatvāpūrṇatvanirdeśaparivarta 952.5. Tathagatagarbha jako podmiotowa zasada diachroniczna 105
2.4.2. Wrodzony umysł (cittaprakṛti) w śastrze Ratnagotravibhāga 96
2.4.3. Czysty umysł a problem niewiedzy 100
2.6. Idea świetlistego umysłu w wybranych tekstach buddyjskich 111
2.7. Wnioski 117
3.1. Wprowadzenie 1214. Kult relikwii i stupy 153
3.2. Tathāgatagarbhasūtra i jej przesłanie 1223.2.1. Prawdopodobne motywacje stojące za skomponowaniem sutry 1243.3. Tathāgatagarbhasūtra i Saddharmapuṇḍarīkasūtra (Sutra lotosu) – powiązania formalne i doktrynalne 1263.3.1. Koncepcja przepowiedni jako element idei powszechnego oświecenia w Sutrze lotosu 1283.4. Wszechobecna mądrość buddy 135
3.3.2. Postulat powszechnego oświecenia w Sutrze lotosu 1323.4.1. Przenikliwość jako narzędzie soteriologiczne. Tathāgatajñāna w Tathagatagarbha-sutrze i Tathagata-utpatti-sambhawa-nirdeśi 1433.5. Droga do oświecenia 147
3.6. Wnioski 150
4.1. Wprowadzenie 1535. Praktyka buddhānusmṚti 217
4.2. Buddyjska stupa – prolegomena 154
4.3. Stupa i relikwie jako obiekty czci 157
4.4. Buddyjska koncepcja relikwii 158
4.5. Symbolika stupy 1644.5.1. Stupa jako budda 1644.6. Związki kultu relikwii i koncepcji natury buddy w sutrze Mahāparinirvāṇa 180
4.5.2. Stupa ciałem esencji buddy 167
4.5.3. Symbolika kopuły stupy 171
4.5.4. Stupa jako dhātugarbha i drzewo bodhi. Powiązania z koncepcją tathagatagarbhy (I) 172
4.5.5. Zarodek relikwią, ciało stupą. Powiązania z koncepcją tathagatagarbhy (II) 177
4.7. Internalizacja dhātu jako przyczyna wykształcenia się idei buddhadhātu 1874.7.1. Czynniki, które umożliwiły proces internalizacji 1914.8. Dalszy rozwój koncepcji buddy i przewartościowanie kultu stupy w sutrze Mahāparinirvāṇa 207
4.7.1.1. Reinterpretacja koncepcji (ciała) buddy 191
4.7.1.2. Reinterpretacja formy i obiektu kultu 196
4.7.1.2.1. Faza pierwsza – krytyka kultu stupy na rzecz kultu księgi 197
4.7.1.2.2. Faza druga – reinterpretacja kultu stupy 201
4.9. Wnioski 212
5.1. Wprowadzenie 2176. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych 275
5.2. Widzenie bóstw w hinduizmie 218
5.3. Widzenie buddy (buddhadarśana) w źródłach przedmahajanistycznych 220
5.4. Buddhānussati i devatānussati w tekstach palijskich 225
5.5. Buddhānusmṛti w agamach 232
5.6. Widzenie buddy w mahajanie 233
5.7. Buddhānusmṛti w mahajanie 2365.7.1. Rozpamiętywanie buddy jako element praktyki bodhisattwy 2365.8. Buddhānusmṛti a tradycja tathagatagarbhy 240
5.7.2. Twarzą w twarz z buddami 2385.8.1. Pochodzenie nauk tathagatagarbhy i ich związki ze szkołą mahasanghików 2425.9. Tathagatagarbha i tantra – powiązania doktrynalne 247
5.8.2. Buddyjska tantra i jej powiązania z rejonem Andhry 2455.9.1. Tathāgatagarbhasūtra jako tekst głoszący postulat immanentnego (stanu) oświecenia 2475.10. Buddhānusmṛti w tantrze – joga bóstwa 257
5.9.2. Miejsce koncepcji tathagatagarbhy w dzogczen 250
5.9.3. Miejsce koncepcji tathagatagarbhy w mahamudrze 2545.10.1. Wizualizowanie siebie jako bóstwa 2585.11. Wnioski 260
5.10.2. Wizualizowanie bóstwa przed sobą 2595.11.1. Buddhānusmṛti – tantra – tathagatagarbha 260
5.11.2. Buddhānusmṛti a wykorzystywanie wizerunków 268
6.1. Wprowadzenie 2757. Wiara 317
6.2. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych w buddyzmie szkół 276
6.3. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych w mahajanie 2846.3.1. Madhyamaka (śūnyavāda) 2846.4. Koncepcja nieuwarunkowania w tradycji tathagatagarbhy 289
6.3.2. Yogācāra (vijñānavāda) 2866.4.1. Kategoria nieuwarunkowania w Śrimaladewi-sinhanada-sutrze 2906.5. Wnioski 313
6.4.1.1. Szlachetna prawda 290
6.4.1.2. Ciało esencji buddy 294
6.4.1.3. Tathagatagarbha. Podsumowanie stanowiska Śrimaladewi-sinhanada-sutry 296
6.4.2. Kategoria nieuwarunkowania w Ratnagotrawibhadze 298
6.4.2.1. Problem z „nieuwarunkowaną wspólnotą” 299
6.4.2.2. Ciało esencji buddy 301
6.4.2.2.1. Tybetański spór o nieuwarunkowanie i oświecone cechy ciała buddy 305
6.4.2.3. Tathatā 308
6.4.2.3.1. Tathatā/dharmatā jako zasada generatywna 310
6.4.2.4. Inne zastosowania kategorii nieuwarunkowania w Ratnagotrawibhadze 312
7.1. Wprowadzenie 317Zakończenie 379
7.2. Definicja terminu „wiara” i jego buddyjskich odpowiedników 319
7.3. Saddhā w kanonie palijskim 321
7.4. Wierzyć znaczy widzieć. Śraddhā i prasāda w awadanach 333
7.5. Natura i rola wiary w tradycji tathagatagarbhy 3367.5.1. Uwagi wprowadzające 3367.6. Wnioski 375
7.5.2. Tradycja tathagatagarbhy na tle innych nurtów mahajany 337
7.5.3. Tradycja tathagatagarbhy jako „buddyzm wiary”. Moc innego – wiara – praktyka 341
7.5.3.1. Tathāgatotpattisaṃbhavanirdeśasūtra 344
7.5.3.1.1. Moc innego 344
7.5.3.1.2. Praktyka 345
7.5.3.2. Tathāgatagarbhasūtra 345
7.5.3.2.1. Moc innego 345
7.5.3.2.2. Wiara 351
7.5.3.2.3. Praktyka 353
7.5.3.3. Śrīmālādevīsiṃhanādasūtra 356
7.5.3.3.1. Moc innego 356
7.5.3.3.2. Wiara 359
7.5.3.3.3. Praktyka 364
7.5.3.4. Ratnagotravibhāga 365
7.5.3.4.1. Moc innego 365
7.5.3.4.2. Wiara 368
7.5.3.4.3. Praktyka 374
Bibliografia 389
indeks najważniejszych terminów 401
SPIS TREŚCI
Spis treści
Podziękowania 13
Uwagi o transliteracji i transkrypcji 15
Wykaz skrótów 17
Wstęp 21
Bibliografia 389
indeks najważniejszych terminów 401
Podziękowania 13
Uwagi o transliteracji i transkrypcji 15
Wykaz skrótów 17
Wstęp 21
Cele i założenia 21WPROWADZENIE 31
Uwagi o metodologii 25
Zarys treści 27
Najnowsze ustalenia w badaniach nad genezą koncepcji tathagatagarbhy 311. Etymologia, genealogia i semantyka terminu tathāgatagarbha 43
Mahāparinirvāṇamahāsūtra jako najstarszy ze znanych tekstów tathagatagarbhy 33
Dwie grupy tekstów, dwie ścieżki genezy 35
1.1. Wprowadzenie 432. Świetlisty (czysty) umysł 75
1.2. Etymologia terminu tathāgatagarbha. Odcienie semantyczne terminu garbha 44
1.3. Genealogia terminu tathāgatagarbha 461.3.1. Źródła niebuddyjskie 461.4. Wnioski. Zestawienie możliwości przekładu i interpretacji terminu tathāgatagarbha 70
1.3.1.1. Hiraṇyagarbha 46
1.3.1.1.1. Hiraṇyagarbha jako synonim Brahmy. Budda i Brahma 51
1.3.1.2. Devagarbha 54
1.3.1.2.1. Garbha jako „dziecko” / „syn” oraz „nasienie” w kontekście buddyjskim 56
1.3.1.3. Konkluzje 61
1.3.2. Źródła buddyjskie 63
1.3.2.1. Padmagarbha 63
1.3.2.1.1. Padmagarbha w przekazach hinduskich 64
1.3.2.1.2. Padmagarbha w sutrach buddyjskich 65
1.3.2.1.3. Padmagarbha w Tathagatagarbha-sutree 66
2.1. Wprowadzenie 753. Powszechne oświecenie i mądrość tathagaty 121
2.2. Świetlisty umysł (pabhassara citta) w kanonie palijskim 762.2.1. Świetlisty umysł w funkcji diachronicznej 862.3. Czysty umysł w abhidhammie szkoły therawady. Bhavaṅga 89
2.4. Czysty umysł w tradycji tathagatagarbhy. Wprowadzenie 942.4.1. Czysty i świetlisty umysł w sutrze Anūnatvāpūrṇatvanirdeśaparivarta 952.5. Tathagatagarbha jako podmiotowa zasada diachroniczna 105
2.4.2. Wrodzony umysł (cittaprakṛti) w śastrze Ratnagotravibhāga 96
2.4.3. Czysty umysł a problem niewiedzy 100
2.6. Idea świetlistego umysłu w wybranych tekstach buddyjskich 111
2.7. Wnioski 117
3.1. Wprowadzenie 1214. Kult relikwii i stupy 153
3.2. Tathāgatagarbhasūtra i jej przesłanie 1223.2.1. Prawdopodobne motywacje stojące za skomponowaniem sutry 1243.3. Tathāgatagarbhasūtra i Saddharmapuṇḍarīkasūtra (Sutra lotosu) – powiązania formalne i doktrynalne 1263.3.1. Koncepcja przepowiedni jako element idei powszechnego oświecenia w Sutrze lotosu 1283.4. Wszechobecna mądrość buddy 135
3.3.2. Postulat powszechnego oświecenia w Sutrze lotosu 1323.4.1. Przenikliwość jako narzędzie soteriologiczne. Tathāgatajñāna w Tathagatagarbha-sutrze i Tathagata-utpatti-sambhawa-nirdeśi 1433.5. Droga do oświecenia 147
3.6. Wnioski 150
4.1. Wprowadzenie 1535. Praktyka buddhānusmṚti 217
4.2. Buddyjska stupa – prolegomena 154
4.3. Stupa i relikwie jako obiekty czci 157
4.4. Buddyjska koncepcja relikwii 158
4.5. Symbolika stupy 1644.5.1. Stupa jako budda 1644.6. Związki kultu relikwii i koncepcji natury buddy w sutrze Mahāparinirvāṇa 180
4.5.2. Stupa ciałem esencji buddy 167
4.5.3. Symbolika kopuły stupy 171
4.5.4. Stupa jako dhātugarbha i drzewo bodhi. Powiązania z koncepcją tathagatagarbhy (I) 172
4.5.5. Zarodek relikwią, ciało stupą. Powiązania z koncepcją tathagatagarbhy (II) 177
4.7. Internalizacja dhātu jako przyczyna wykształcenia się idei buddhadhātu 1874.7.1. Czynniki, które umożliwiły proces internalizacji 1914.8. Dalszy rozwój koncepcji buddy i przewartościowanie kultu stupy w sutrze Mahāparinirvāṇa 207
4.7.1.1. Reinterpretacja koncepcji (ciała) buddy 191
4.7.1.2. Reinterpretacja formy i obiektu kultu 196
4.7.1.2.1. Faza pierwsza – krytyka kultu stupy na rzecz kultu księgi 197
4.7.1.2.2. Faza druga – reinterpretacja kultu stupy 201
4.9. Wnioski 212
5.1. Wprowadzenie 2176. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych 275
5.2. Widzenie bóstw w hinduizmie 218
5.3. Widzenie buddy (buddhadarśana) w źródłach przedmahajanistycznych 220
5.4. Buddhānussati i devatānussati w tekstach palijskich 225
5.5. Buddhānusmṛti w agamach 232
5.6. Widzenie buddy w mahajanie 233
5.7. Buddhānusmṛti w mahajanie 2365.7.1. Rozpamiętywanie buddy jako element praktyki bodhisattwy 2365.8. Buddhānusmṛti a tradycja tathagatagarbhy 240
5.7.2. Twarzą w twarz z buddami 2385.8.1. Pochodzenie nauk tathagatagarbhy i ich związki ze szkołą mahasanghików 2425.9. Tathagatagarbha i tantra – powiązania doktrynalne 247
5.8.2. Buddyjska tantra i jej powiązania z rejonem Andhry 2455.9.1. Tathāgatagarbhasūtra jako tekst głoszący postulat immanentnego (stanu) oświecenia 2475.10. Buddhānusmṛti w tantrze – joga bóstwa 257
5.9.2. Miejsce koncepcji tathagatagarbhy w dzogczen 250
5.9.3. Miejsce koncepcji tathagatagarbhy w mahamudrze 2545.10.1. Wizualizowanie siebie jako bóstwa 2585.11. Wnioski 260
5.10.2. Wizualizowanie bóstwa przed sobą 2595.11.1. Buddhānusmṛti – tantra – tathagatagarbha 260
5.11.2. Buddhānusmṛti a wykorzystywanie wizerunków 268
6.1. Wprowadzenie 2757. Wiara 317
6.2. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych w buddyzmie szkół 276
6.3. Koncepcja dharm nieuwarunkowanych w mahajanie 2846.3.1. Madhyamaka (śūnyavāda) 2846.4. Koncepcja nieuwarunkowania w tradycji tathagatagarbhy 289
6.3.2. Yogācāra (vijñānavāda) 2866.4.1. Kategoria nieuwarunkowania w Śrimaladewi-sinhanada-sutrze 2906.5. Wnioski 313
6.4.1.1. Szlachetna prawda 290
6.4.1.2. Ciało esencji buddy 294
6.4.1.3. Tathagatagarbha. Podsumowanie stanowiska Śrimaladewi-sinhanada-sutry 296
6.4.2. Kategoria nieuwarunkowania w Ratnagotrawibhadze 298
6.4.2.1. Problem z „nieuwarunkowaną wspólnotą” 299
6.4.2.2. Ciało esencji buddy 301
6.4.2.2.1. Tybetański spór o nieuwarunkowanie i oświecone cechy ciała buddy 305
6.4.2.3. Tathatā 308
6.4.2.3.1. Tathatā/dharmatā jako zasada generatywna 310
6.4.2.4. Inne zastosowania kategorii nieuwarunkowania w Ratnagotrawibhadze 312
7.1. Wprowadzenie 317Zakończenie 379
7.2. Definicja terminu „wiara” i jego buddyjskich odpowiedników 319
7.3. Saddhā w kanonie palijskim 321
7.4. Wierzyć znaczy widzieć. Śraddhā i prasāda w awadanach 333
7.5. Natura i rola wiary w tradycji tathagatagarbhy 3367.5.1. Uwagi wprowadzające 3367.6. Wnioski 375
7.5.2. Tradycja tathagatagarbhy na tle innych nurtów mahajany 337
7.5.3. Tradycja tathagatagarbhy jako „buddyzm wiary”. Moc innego – wiara – praktyka 341
7.5.3.1. Tathāgatotpattisaṃbhavanirdeśasūtra 344
7.5.3.1.1. Moc innego 344
7.5.3.1.2. Praktyka 345
7.5.3.2. Tathāgatagarbhasūtra 345
7.5.3.2.1. Moc innego 345
7.5.3.2.2. Wiara 351
7.5.3.2.3. Praktyka 353
7.5.3.3. Śrīmālādevīsiṃhanādasūtra 356
7.5.3.3.1. Moc innego 356
7.5.3.3.2. Wiara 359
7.5.3.3.3. Praktyka 364
7.5.3.4. Ratnagotravibhāga 365
7.5.3.4.1. Moc innego 365
7.5.3.4.2. Wiara 368
7.5.3.4.3. Praktyka 374
Bibliografia 389
indeks najważniejszych terminów 401
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł