Izraelita (1866-1915)
Znaczenie kulturowe i literackie czasopisma
Seria: Studia Polsko-Żydowskie
Liczba stron: 352
Format: B5
Rok wydania: 2014
Data premiery: 08.01.2015
Opis książki
Monografia polsko-żydowskiego tygodnika „Izraelita” ma walor pracy pionierskiej, ważnej dla ogólnego obrazu polskiej i żydowskiej kultury oraz społeczeństwa w pięciu postyczniowych, popowstaniowych dekadach. W dotychczasowych badaniach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, „Izraelita” stanowił bowiem wyłącznie źródło wykorzystywane w studiach nad politycznymi, społecznymi i kulturalnymi dziejami społeczności żydowskiej w Królestwie. Książka Zuzanny Kołodziejskiej przynosi natomiast pierwszy całościowy i wielostronny opis tygodnika, koryguje utrzymujące się długo i uporczywie błędne opinie oraz ustala dotyczące go podstawowe fakty – w tym tak rudymentarne, jak czas jego wydawania.
Pismo jest prezentowane przez Autorkę w trzech dopełniających się perspektywach: prasoznawczej, społeczno-kulturowej i literaturoznawczej. Z ich połączenia wyłania się wielowymiarowy obraz tygodnika jako instytucji komunikacji społecznej, jako prasowego organu pewnej formacji ideowej, wreszcie – jako trybuny polsko-żydowskiego środowiska literackiego.
Na uznanie zasługuje nie tylko fakt wykorzystania w lekturze pisma wielorakich kontekstów lokalnych, lecz także uwzględnienie rozleglejszego horyzontu ponadlokalnego: „Izraelita” jest bowiem również pokazywany w powiązaniu z nowoczesną prasą żydowsko-europejską na zachodzie i wschodzie kontynentu, dzięki czemu jego modernizacyjny projekt został osadzony w szerszej przestrzeni ideowo-
historycznej.
Pismo jest prezentowane przez Autorkę w trzech dopełniających się perspektywach: prasoznawczej, społeczno-kulturowej i literaturoznawczej. Z ich połączenia wyłania się wielowymiarowy obraz tygodnika jako instytucji komunikacji społecznej, jako prasowego organu pewnej formacji ideowej, wreszcie – jako trybuny polsko-żydowskiego środowiska literackiego.
Na uznanie zasługuje nie tylko fakt wykorzystania w lekturze pisma wielorakich kontekstów lokalnych, lecz także uwzględnienie rozleglejszego horyzontu ponadlokalnego: „Izraelita” jest bowiem również pokazywany w powiązaniu z nowoczesną prasą żydowsko-europejską na zachodzie i wschodzie kontynentu, dzięki czemu jego modernizacyjny projekt został osadzony w szerszej przestrzeni ideowo-
historycznej.
Z recenzji prof. dr hab. Eugenii Prokop-Janiec
Zuzanna Kołodziejska – doktor nauk humanistycznych w zakresie filologii polskiej, absolwentka Instytutu Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się dziewiętnastowieczną prasą i literaturą polsko-żydowską. Autorka wielu artykułów naukowych o tematyce żydowskiej. Współredaktorka tomu „Żydowski Polak, polski Żyd”. Problem tożsamości w literaturze polsko-żydowskiej. Współpracowała z wrocławskimi badaczami przy tworzeniu krytycznego opracowania źródeł „Izraelita” 1866–1915. Członkini zespołu badawczego „Kulturowe i literackie kontakty polsko-żydowskie. Historia i współczesność” w ramach subsydium profesorskiego dla Profesor dr hab. Eugenii Prokop-Janiec w programie „Mistrz” Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Język publikacji
Polski / Polish
Autorzy
Zuzanna Kołodziejska
ISBN: 978-83-233-3829-1
POLECANE KSIĄŻKI
NOWOŚCI
Of What Is Passing: Present-Tense Narration in the Contemporary Historical Novel
( Oprawa miękka ze skrzydełkami )
44,10
zł
35,28
zł
Zdolność administracyjna państwa członkowskiego i kandydata do Unii Europejskiej
( Oprawa miękka ze skrzydełkami )
51,45
zł
41,16
zł
Izraelita (1866-1915)
Znaczenie kulturowe i literackie czasopisma
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie 9
Rozdział I. Charakterystyka tygodnika 21
1. „Izraelita” na tle innych czasopism żydowskich 27
Polskojęzyczne pisma żydowskie 27
Zachodnie czasopisma żydowskie 28
Czasopisma w językach żydowskich 31
Polska prasa 32
2. Cele „Izraelity” 34
3. Stałe rubryki i ich charakterystyka 39
Korespondencja 39
Listy od czytelników 39
Listy od współpracowników 43
Wiadomości 44
Rozmaitości, pogadanki, odgłosy, z życia 49
Doniesienia 55
Wspomnienia pośmiertne 57
Wiadomości gminne 60
Instytucje 62
Ochronki 63
Szpital 64
Tanie kuchnie 66
Nowa synagoga 66
Biblioteka judaistyczna 68
Życie gminy 69
4. Współpracownicy i redaktorzy naczelni 73
Redaktorzy i kierownicy literaccy 75
Współpracownicy 90
Rozdział II. Publicystyka 109
1. Pomysł na postęp 109
„Zadania inteligencji żydowskiej” 111
„Żale postępowego żyda” 114
„Czyńmy, co możemy” 116
„Półżydek” 118
2. Stosunek do polskiej kultury 123
3. Problem antysemityzmu 126
„Nowy hamanizm” – wobec nowego wroga 127
„Co mamy czynić?” – metody walki z antysemityzmem 129
Separatyzm i żydowska solidarność 130
Nasze wady 132
„Bajki o mordzie rytualnym” – wobec „antysemityzmu religijnego” 135
Przegrana walka 136
4. Historia Żydów 138
Historia polskich Żydów 139
Historia Żydów europejskich 142
Historia Żydów Wschodu 143
Historia grup religijnych mających związki z judaizmem 148
5. Kwestie religijne 153
„Izraelita” o Talmudzie i Torze 153
„Izraelita” o świętach żydowskich 157
6. Stosunek do syjonizmu 159
„Sąż-li żydzi narodem?” – pierwsze dyskusje o syjonizmie 159
Kłopotliwy współpracownik Nahum Sokołów 161
„Takie same rzesze syjonistów, takie same tłumy antysemitów 165
7. Kwestia emigracji
8. Stosunek do chasydyzmu i „ciemnej ortodoksji” 174
9. Żydowski folklor na łamach „Izraelity” 180
Żydowskie obrzędy 183
Legendy i przysłowia 186
Żydowska sztuka ludowa 188
Żydowska medycyna ludowa 190
10. Szkolnictwo i wychowanie młodzieży 192
Szkolnictwo religijne 192
Chedery 192
Talmud-Tory 194
Wyższe szkoły rabiniczne 196
Szkolnictwo świeckie 197
Szkoły elementarne i gimnazja 198
Szkoły rzemieślnicze 201
Szkoły wyższe 203
Wzór wychowania 205
11. Dobroczynność i problem biedy 208
Dobroczynność instytucjonalna czy „jałmużnicza”? 208
„Wycieczki w krainę nędzy 211
12. Emancypacja kobiet 212
Pozycja kobiety w tradycyjnej kulturze żydowskiej 213
Stosunek „Izraelity” do emancypacji kobiet 214
Rozdział III. Literatura 223
1. Czym jest literatura polsko-żydowska w świetle dyskusji w „Izraelicie” 224
Termin „literatura polsko-żydowska” 225
Stosunek do literatury i języka jidysz 228
Stosunek do literatury hebrajskiej 235
2. Przekłady i teksty oryginalne 237
Przekłady prozy 239
Przekłady poezji i utworów dramatycznych 244
Autorzy przekładów 245
3. Powieści historyczne 246
Cechy charakterystyczne gatunku 246
Różne warianty powieści historycznej 248
4. Romans reformatorski 252
Geneza gatunku 252
Cechy dystynktywne gatunku 254
Polsko-żydowska odmiana romansu 256
Ewolucja polsko-żydowskiej odmiany romansu reformatorskiego 259
Stopniowy spadek popularności gatunku 262
5. Obrazki z życia żydowskiego 266
Obrazek – niejednorodny gatunek dokumentarny 266
Wzór integracjonisty 268
Rozczarowanie programem integracji – nowy typ bohatera 273
Typ żydowskiego biedaka 277
Typ żydowskiego żołnierza 280
6. Utwory poetyckie 282
Funkcja poezji w programie integracjonistów 282
Poezja o tematyce religijnej 283
Poezja o tematyce społecznej 284
7. Utwory dramatyczne 288
Funkcja dramatu w programie integracjonistów 288
Dramaty o tematyce religijnej 288
Dramaty o tematyce społecznej 289
8. Recenzje i nowości literackie 292
Literatura polska 293
Utwory antysemickie 293
Utwory polskie o tematyce żydowskiej 296
Literatura żydowska 303
Literatura europejsko-żydowska 303
Literatura polsko-żydowska 306
Literatura jidysz 310
Literatura hebrajska 318
Zakończenie323
Bibliografia kluczowych polsko-żydowskich utworów literackich i tekstów krytycznych publikowanych na łamach „Izraelity” w latach 1866–1915 329
Wybrane winiety 335
Bibliografia 339
Bibliografia podmiotowa 339
Bibliografia przedmiotowa 340
Indeks osobowy 347
Wprowadzenie 9
Rozdział I. Charakterystyka tygodnika 21
1. „Izraelita” na tle innych czasopism żydowskich 27
Polskojęzyczne pisma żydowskie 27
Zachodnie czasopisma żydowskie 28
Czasopisma w językach żydowskich 31
Polska prasa 32
2. Cele „Izraelity” 34
3. Stałe rubryki i ich charakterystyka 39
Korespondencja 39
Listy od czytelników 39
Listy od współpracowników 43
Wiadomości 44
Rozmaitości, pogadanki, odgłosy, z życia 49
Doniesienia 55
Wspomnienia pośmiertne 57
Wiadomości gminne 60
Instytucje 62
Ochronki 63
Szpital 64
Tanie kuchnie 66
Nowa synagoga 66
Biblioteka judaistyczna 68
Życie gminy 69
4. Współpracownicy i redaktorzy naczelni 73
Redaktorzy i kierownicy literaccy 75
Współpracownicy 90
Rozdział II. Publicystyka 109
1. Pomysł na postęp 109
„Zadania inteligencji żydowskiej” 111
„Żale postępowego żyda” 114
„Czyńmy, co możemy” 116
„Półżydek” 118
2. Stosunek do polskiej kultury 123
3. Problem antysemityzmu 126
„Nowy hamanizm” – wobec nowego wroga 127
„Co mamy czynić?” – metody walki z antysemityzmem 129
Separatyzm i żydowska solidarność 130
Nasze wady 132
„Bajki o mordzie rytualnym” – wobec „antysemityzmu religijnego” 135
Przegrana walka 136
4. Historia Żydów 138
Historia polskich Żydów 139
Historia Żydów europejskich 142
Historia Żydów Wschodu 143
Historia grup religijnych mających związki z judaizmem 148
5. Kwestie religijne 153
„Izraelita” o Talmudzie i Torze 153
„Izraelita” o świętach żydowskich 157
6. Stosunek do syjonizmu 159
„Sąż-li żydzi narodem?” – pierwsze dyskusje o syjonizmie 159
Kłopotliwy współpracownik Nahum Sokołów 161
„Takie same rzesze syjonistów, takie same tłumy antysemitów 165
7. Kwestia emigracji
8. Stosunek do chasydyzmu i „ciemnej ortodoksji” 174
9. Żydowski folklor na łamach „Izraelity” 180
Żydowskie obrzędy 183
Legendy i przysłowia 186
Żydowska sztuka ludowa 188
Żydowska medycyna ludowa 190
10. Szkolnictwo i wychowanie młodzieży 192
Szkolnictwo religijne 192
Chedery 192
Talmud-Tory 194
Wyższe szkoły rabiniczne 196
Szkolnictwo świeckie 197
Szkoły elementarne i gimnazja 198
Szkoły rzemieślnicze 201
Szkoły wyższe 203
Wzór wychowania 205
11. Dobroczynność i problem biedy 208
Dobroczynność instytucjonalna czy „jałmużnicza”? 208
„Wycieczki w krainę nędzy 211
12. Emancypacja kobiet 212
Pozycja kobiety w tradycyjnej kulturze żydowskiej 213
Stosunek „Izraelity” do emancypacji kobiet 214
Rozdział III. Literatura 223
1. Czym jest literatura polsko-żydowska w świetle dyskusji w „Izraelicie” 224
Termin „literatura polsko-żydowska” 225
Stosunek do literatury i języka jidysz 228
Stosunek do literatury hebrajskiej 235
2. Przekłady i teksty oryginalne 237
Przekłady prozy 239
Przekłady poezji i utworów dramatycznych 244
Autorzy przekładów 245
3. Powieści historyczne 246
Cechy charakterystyczne gatunku 246
Różne warianty powieści historycznej 248
4. Romans reformatorski 252
Geneza gatunku 252
Cechy dystynktywne gatunku 254
Polsko-żydowska odmiana romansu 256
Ewolucja polsko-żydowskiej odmiany romansu reformatorskiego 259
Stopniowy spadek popularności gatunku 262
5. Obrazki z życia żydowskiego 266
Obrazek – niejednorodny gatunek dokumentarny 266
Wzór integracjonisty 268
Rozczarowanie programem integracji – nowy typ bohatera 273
Typ żydowskiego biedaka 277
Typ żydowskiego żołnierza 280
6. Utwory poetyckie 282
Funkcja poezji w programie integracjonistów 282
Poezja o tematyce religijnej 283
Poezja o tematyce społecznej 284
7. Utwory dramatyczne 288
Funkcja dramatu w programie integracjonistów 288
Dramaty o tematyce religijnej 288
Dramaty o tematyce społecznej 289
8. Recenzje i nowości literackie 292
Literatura polska 293
Utwory antysemickie 293
Utwory polskie o tematyce żydowskiej 296
Literatura żydowska 303
Literatura europejsko-żydowska 303
Literatura polsko-żydowska 306
Literatura jidysz 310
Literatura hebrajska 318
Zakończenie323
Bibliografia kluczowych polsko-żydowskich utworów literackich i tekstów krytycznych publikowanych na łamach „Izraelity” w latach 1866–1915 329
Wybrane winiety 335
Bibliografia 339
Bibliografia podmiotowa 339
Bibliografia przedmiotowa 340
Indeks osobowy 347
SPIS TREŚCI
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie 9
Rozdział I. Charakterystyka tygodnika 21
1. „Izraelita” na tle innych czasopism żydowskich 27
Polskojęzyczne pisma żydowskie 27
Zachodnie czasopisma żydowskie 28
Czasopisma w językach żydowskich 31
Polska prasa 32
2. Cele „Izraelity” 34
3. Stałe rubryki i ich charakterystyka 39
Korespondencja 39
Listy od czytelników 39
Listy od współpracowników 43
Wiadomości 44
Rozmaitości, pogadanki, odgłosy, z życia 49
Doniesienia 55
Wspomnienia pośmiertne 57
Wiadomości gminne 60
Instytucje 62
Ochronki 63
Szpital 64
Tanie kuchnie 66
Nowa synagoga 66
Biblioteka judaistyczna 68
Życie gminy 69
4. Współpracownicy i redaktorzy naczelni 73
Redaktorzy i kierownicy literaccy 75
Współpracownicy 90
Rozdział II. Publicystyka 109
1. Pomysł na postęp 109
„Zadania inteligencji żydowskiej” 111
„Żale postępowego żyda” 114
„Czyńmy, co możemy” 116
„Półżydek” 118
2. Stosunek do polskiej kultury 123
3. Problem antysemityzmu 126
„Nowy hamanizm” – wobec nowego wroga 127
„Co mamy czynić?” – metody walki z antysemityzmem 129
Separatyzm i żydowska solidarność 130
Nasze wady 132
„Bajki o mordzie rytualnym” – wobec „antysemityzmu religijnego” 135
Przegrana walka 136
4. Historia Żydów 138
Historia polskich Żydów 139
Historia Żydów europejskich 142
Historia Żydów Wschodu 143
Historia grup religijnych mających związki z judaizmem 148
5. Kwestie religijne 153
„Izraelita” o Talmudzie i Torze 153
„Izraelita” o świętach żydowskich 157
6. Stosunek do syjonizmu 159
„Sąż-li żydzi narodem?” – pierwsze dyskusje o syjonizmie 159
Kłopotliwy współpracownik Nahum Sokołów 161
„Takie same rzesze syjonistów, takie same tłumy antysemitów 165
7. Kwestia emigracji
8. Stosunek do chasydyzmu i „ciemnej ortodoksji” 174
9. Żydowski folklor na łamach „Izraelity” 180
Żydowskie obrzędy 183
Legendy i przysłowia 186
Żydowska sztuka ludowa 188
Żydowska medycyna ludowa 190
10. Szkolnictwo i wychowanie młodzieży 192
Szkolnictwo religijne 192
Chedery 192
Talmud-Tory 194
Wyższe szkoły rabiniczne 196
Szkolnictwo świeckie 197
Szkoły elementarne i gimnazja 198
Szkoły rzemieślnicze 201
Szkoły wyższe 203
Wzór wychowania 205
11. Dobroczynność i problem biedy 208
Dobroczynność instytucjonalna czy „jałmużnicza”? 208
„Wycieczki w krainę nędzy 211
12. Emancypacja kobiet 212
Pozycja kobiety w tradycyjnej kulturze żydowskiej 213
Stosunek „Izraelity” do emancypacji kobiet 214
Rozdział III. Literatura 223
1. Czym jest literatura polsko-żydowska w świetle dyskusji w „Izraelicie” 224
Termin „literatura polsko-żydowska” 225
Stosunek do literatury i języka jidysz 228
Stosunek do literatury hebrajskiej 235
2. Przekłady i teksty oryginalne 237
Przekłady prozy 239
Przekłady poezji i utworów dramatycznych 244
Autorzy przekładów 245
3. Powieści historyczne 246
Cechy charakterystyczne gatunku 246
Różne warianty powieści historycznej 248
4. Romans reformatorski 252
Geneza gatunku 252
Cechy dystynktywne gatunku 254
Polsko-żydowska odmiana romansu 256
Ewolucja polsko-żydowskiej odmiany romansu reformatorskiego 259
Stopniowy spadek popularności gatunku 262
5. Obrazki z życia żydowskiego 266
Obrazek – niejednorodny gatunek dokumentarny 266
Wzór integracjonisty 268
Rozczarowanie programem integracji – nowy typ bohatera 273
Typ żydowskiego biedaka 277
Typ żydowskiego żołnierza 280
6. Utwory poetyckie 282
Funkcja poezji w programie integracjonistów 282
Poezja o tematyce religijnej 283
Poezja o tematyce społecznej 284
7. Utwory dramatyczne 288
Funkcja dramatu w programie integracjonistów 288
Dramaty o tematyce religijnej 288
Dramaty o tematyce społecznej 289
8. Recenzje i nowości literackie 292
Literatura polska 293
Utwory antysemickie 293
Utwory polskie o tematyce żydowskiej 296
Literatura żydowska 303
Literatura europejsko-żydowska 303
Literatura polsko-żydowska 306
Literatura jidysz 310
Literatura hebrajska 318
Zakończenie323
Bibliografia kluczowych polsko-żydowskich utworów literackich i tekstów krytycznych publikowanych na łamach „Izraelity” w latach 1866–1915 329
Wybrane winiety 335
Bibliografia 339
Bibliografia podmiotowa 339
Bibliografia przedmiotowa 340
Indeks osobowy 347
Wprowadzenie 9
Rozdział I. Charakterystyka tygodnika 21
1. „Izraelita” na tle innych czasopism żydowskich 27
Polskojęzyczne pisma żydowskie 27
Zachodnie czasopisma żydowskie 28
Czasopisma w językach żydowskich 31
Polska prasa 32
2. Cele „Izraelity” 34
3. Stałe rubryki i ich charakterystyka 39
Korespondencja 39
Listy od czytelników 39
Listy od współpracowników 43
Wiadomości 44
Rozmaitości, pogadanki, odgłosy, z życia 49
Doniesienia 55
Wspomnienia pośmiertne 57
Wiadomości gminne 60
Instytucje 62
Ochronki 63
Szpital 64
Tanie kuchnie 66
Nowa synagoga 66
Biblioteka judaistyczna 68
Życie gminy 69
4. Współpracownicy i redaktorzy naczelni 73
Redaktorzy i kierownicy literaccy 75
Współpracownicy 90
Rozdział II. Publicystyka 109
1. Pomysł na postęp 109
„Zadania inteligencji żydowskiej” 111
„Żale postępowego żyda” 114
„Czyńmy, co możemy” 116
„Półżydek” 118
2. Stosunek do polskiej kultury 123
3. Problem antysemityzmu 126
„Nowy hamanizm” – wobec nowego wroga 127
„Co mamy czynić?” – metody walki z antysemityzmem 129
Separatyzm i żydowska solidarność 130
Nasze wady 132
„Bajki o mordzie rytualnym” – wobec „antysemityzmu religijnego” 135
Przegrana walka 136
4. Historia Żydów 138
Historia polskich Żydów 139
Historia Żydów europejskich 142
Historia Żydów Wschodu 143
Historia grup religijnych mających związki z judaizmem 148
5. Kwestie religijne 153
„Izraelita” o Talmudzie i Torze 153
„Izraelita” o świętach żydowskich 157
6. Stosunek do syjonizmu 159
„Sąż-li żydzi narodem?” – pierwsze dyskusje o syjonizmie 159
Kłopotliwy współpracownik Nahum Sokołów 161
„Takie same rzesze syjonistów, takie same tłumy antysemitów 165
7. Kwestia emigracji
8. Stosunek do chasydyzmu i „ciemnej ortodoksji” 174
9. Żydowski folklor na łamach „Izraelity” 180
Żydowskie obrzędy 183
Legendy i przysłowia 186
Żydowska sztuka ludowa 188
Żydowska medycyna ludowa 190
10. Szkolnictwo i wychowanie młodzieży 192
Szkolnictwo religijne 192
Chedery 192
Talmud-Tory 194
Wyższe szkoły rabiniczne 196
Szkolnictwo świeckie 197
Szkoły elementarne i gimnazja 198
Szkoły rzemieślnicze 201
Szkoły wyższe 203
Wzór wychowania 205
11. Dobroczynność i problem biedy 208
Dobroczynność instytucjonalna czy „jałmużnicza”? 208
„Wycieczki w krainę nędzy 211
12. Emancypacja kobiet 212
Pozycja kobiety w tradycyjnej kulturze żydowskiej 213
Stosunek „Izraelity” do emancypacji kobiet 214
Rozdział III. Literatura 223
1. Czym jest literatura polsko-żydowska w świetle dyskusji w „Izraelicie” 224
Termin „literatura polsko-żydowska” 225
Stosunek do literatury i języka jidysz 228
Stosunek do literatury hebrajskiej 235
2. Przekłady i teksty oryginalne 237
Przekłady prozy 239
Przekłady poezji i utworów dramatycznych 244
Autorzy przekładów 245
3. Powieści historyczne 246
Cechy charakterystyczne gatunku 246
Różne warianty powieści historycznej 248
4. Romans reformatorski 252
Geneza gatunku 252
Cechy dystynktywne gatunku 254
Polsko-żydowska odmiana romansu 256
Ewolucja polsko-żydowskiej odmiany romansu reformatorskiego 259
Stopniowy spadek popularności gatunku 262
5. Obrazki z życia żydowskiego 266
Obrazek – niejednorodny gatunek dokumentarny 266
Wzór integracjonisty 268
Rozczarowanie programem integracji – nowy typ bohatera 273
Typ żydowskiego biedaka 277
Typ żydowskiego żołnierza 280
6. Utwory poetyckie 282
Funkcja poezji w programie integracjonistów 282
Poezja o tematyce religijnej 283
Poezja o tematyce społecznej 284
7. Utwory dramatyczne 288
Funkcja dramatu w programie integracjonistów 288
Dramaty o tematyce religijnej 288
Dramaty o tematyce społecznej 289
8. Recenzje i nowości literackie 292
Literatura polska 293
Utwory antysemickie 293
Utwory polskie o tematyce żydowskiej 296
Literatura żydowska 303
Literatura europejsko-żydowska 303
Literatura polsko-żydowska 306
Literatura jidysz 310
Literatura hebrajska 318
Zakończenie323
Bibliografia kluczowych polsko-żydowskich utworów literackich i tekstów krytycznych publikowanych na łamach „Izraelity” w latach 1866–1915 329
Wybrane winiety 335
Bibliografia 339
Bibliografia podmiotowa 339
Bibliografia przedmiotowa 340
Indeks osobowy 347
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł