SPIS TREŚCI
Spis treści
WPROWADZENIE 11
1. Zagadnienia etyki czasu 11
2. Człowiek wobec czasu 18
Rozdział I. Etyka pamięci 23
1. Zarastanie czasu jako grzech pierworodny ludzkiej pamięci 23
2. Pseudoprzebaczanie 27
3. Zapominanie 40
4. Realizm pamięci 52
5. Troska o pamięć mimowolną 58
6. Neurokognitywne warunki możliwości etyki pamięci 69
7. Uwagi podsumowujące 71
Rozdział II. Soteriologie czasu 73
1. Spór o ‘zamknięcie’ czasu 73
2. Soteriologia czasu kolistego: religia kosmiczna i Nietzscheańska koncepcja Wiecznego Powrotu 74
3. Soteriologia czasu linearnego otwartego: chrześcijaństwo 77
4. Soteriologia czasu linearnego zamkniętego: Jankélévitch 81
4.1. Śmierć i nieodwołalność czasu jako warunek powagi życia 81
4.2. Nieznajomość godziny śmierci i udręka wieczności 87
5. Uwagi końcowe 89
Rozdział III. Życie w teraźniejszości 91
1. Postawy wobec czasu 91
2. Życie w teraźniejszości jako życie w czasie 100
2.1. Życie estetyczne 100
2.2. Doświadczanie ‘przepływu’ 104
2.3. Życie w stanie czujności 104
2.4. Wygaszenie emocji 106
2.5. Aponia i ataraksja 112
2.6. Kierkegaardowska synteza wspomnień i nadziei 115
3. Życie w teraźniejszości jako wychodzenie poza czas 120
3.1. Życie w dystansie wobec własnego życia 121
3.2. Życie kontemplacyjne 123
3.3. Życie w czasie świętym 124
3.4. Eternalizm: ‘blokowy’ wszechświat i nierealność czasu 130
4. Uwagi końcowe 132
Rozdział IV. Wyzbywanie się poczucia krótkości życia 135
1. Pięć argumentów przeciw tezie o krótkości życia 135
2. Aksjologiczna miara czasu 136
3. Gęstościowa miara czasu 137
3.1. Paradoks czasu 138
3.2. Konflikt między ‘ja’ przeżywającym a ‘ja’ wspominającym 150
4. Powtarzalność rzeczy: nihil novi sub sole 154
5. Pojęcie nieskończoności a teza o krótkości życia 157
6. Teraźniejszość jako wieczność 159
7. Inne miary długości życia 160
Rozdział V. Pilnowanie swojego czasu 163
1. ‘Swój’ czas 163
2. Kairos vs chronos 163
3. Adekwatność wobec czasu 171
4. Mądrość Koheleta 180
Rozdział VI. Tożsamość w czasie 185
1. Dwa sposoby doświadczania czasu 185
2. Realność ‘ja’, nierealność czasu 186
3. Realność czasu, nierealność ‘ja’ 190
4. Sceptycyzm wobec tożsamości 191
5. Tożsamość w czasie a spór o istnienie charakteru 195
6. Wyrzeczenie się tożsamości 197
Rozdział VII. Cierpliwość 199
1. Pojęcie niecierpliwości 199
2. Niecierpliwość jako przejaw nieracjonalności 201
3. Niecierpliwość jako cecha nieetyczna 207
4. Cierpliwość: wymiar teologiczny 209
5. Cierpliwość w obliczu czasu pustego 211
ZAKOŃCZENIE 213
BIBLIOGRAFIA 215
Indeks osób 223