Autorzy tekstów zawartych w książce koncentrują uwagę na wybranych kategoriach pojęciowych współczesnej edukacji. Barbara Skarga sądziła, że kategoria wyznacza pole teoretyczne badań, a jednocześnie sama może być przedmiotem analiz. Wynika stąd zarówno zmienny, historyczny charakter ujęcia kategorii, jak i możliwość interdyscyplinarnego rozpatrywania jej istoty. Redaktorzy tomu mają nadzieję, że – jak stwierdzają we wstępie – analiza kategorii pozwoli wyjść poza modernistyczną, zamkniętą strukturę pojęć, gdyż kategorie mogą mieć charakter polisemantyczny i teoriotwórczy, otwierają „przestrzeń dyskursu o procesach i podmiotach edukacji w kulturowych warunkach tekstualizacji i metaforyzacji postrzegania świata”, pozwalają opisać nie tylko to, „co powszechne i standardowe”, ale także to, „co ambiwalentne, peryferyjne, marginalne i jednostkowe”. Te deklaracje zwiększają zainteresowanie podjętą problematyką.