Z recenzji dr hab. Aleksandry Tokarz, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego:
Autorka doprowadza do postulowania nowego gatunku nazwanego „literaturoznawczą psychobiografią naukową”, wspierająca się na teorii literatury i psychologii twórczości. Obszar analiz i badań obejmuje olbrzymi zbiór (wydaje się - kompletny) opracowań naukowych, kronikarskich i archiwalnych (cytowane są zresztą wszelkie publikacje, także nienaukowe), dotyczących postaci i twórczości Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego.
Rzeczywiście interdyscyplinarna strategia badawcza, pokazująca specyfikę badań literaturoznawczych, psychologicznych, historycznych, nawet archiwistycznych prowadzi do wniosku, że nieprecyzyjność i kontekstowe uwikłanie wydarzeń-faktów biograficznych – wymaga uświadamiania sobie przez badacza, jakim instrumentarium teoretycznym chce się posłużyć i jakie wybiera już od początku pracy.
Drugi aspekt metodologii to funkcja, jaką przypisano teoriom psychologicznym. Tkwi ona przede wszystkim w ich możliwościach wyjaśniania twórczości, ale też w możliwych inspiracjach, w ich potencjale heurystycznym. Z uwagi na stan psychologii twórczości, nadal bardzo skromnie wyjaśniającej żywioł i złożoność fenomenu, jaki ma za przedmiot, wybór teorii najlepszej jako pomocnej w wyjaśnianiu na nowo odczytanych faktów nie jest możliwy. Badaczowi, który szuka wyjaśnień pozostaje intuicja. Jak dotąd, dodajmy, psychologia twórczości ma dość małe osiągnięcia w budowaniu modeli twórczości wybitnej w biegu życia. Anita Całek dokonała w tej sytuacji trafnej selekcji, opierając się na koncepcjach najbardziej otwartych, i mających wielkie walory porządkujące, jak klasyczna koncepcja Charlotty Bühler oraz szkicowych, jak koncepcja Gardnera i wielu innych, mających mniejszy zakres.
Reasumując, sposób gromadzenia danych i ich opracowanie są maksymalnie obiektywnie, rzetelne, skrupulatne, analiza statystyczna przeprowadzona wedle reguł sztuki, przyjęty sposób wyjaśniania rozwija przyjmowane koncepcje prowadząc do nowych interpretacji.
Jakie są rezultaty recenzowanej pracy? Jest nim, najpierw, znakomita rekonstrukcja i analiza koncepcji zawartej w monografii Bieg życia ludzkiego Charlotty Bühler (1933/1999), która, jak już wspomniałam, zrewolucjonizowała psychologię rozwojową, jakkolwiek nastąpiło to dopiero po wielu latach od jej publikacji. Analiza tej koncepcji, jest nie tylko wierna i zwięzła, ale także z rozmachem rozwinięta. Wyraźnie dostrzec można granice inspiracji i ocenić wielki, twórczy wkład Autorki w rozwijanie pierwotnej idei Charlotty Bühler. Twórczość ta wyraża się, jak sądzę, na dwa, co najmniej, sposoby i polega na: wielostronnym dopełnieniu wyjaśnień psychologicznych o koncepcje późniejsze (nowsze) oraz własne, dopełnieniu ich także wiedzą literaturoznawczą oraz na sprecyzowaniu i pewnej zmianie celu analizy i zamknięciu go „ikoną życia” czyli kompletnym zobrazowaniem biografii we wszystkich typowych dla danej osoby wymiarach (dziedzinach życia, motywacjach). (…)
Dr Anita Całek wykonała tytaniczną pracę intelektualną, koncepcyjną i badawczą. Jest ona świadectwem wielkiego i rzadkiego talentu naukowego polegającego na umiejętności równie dobrego konstruowania syntez, co przeprowadzania analiz oraz na wielkiej inwencji przestrzegającej jednak rygorów metodologicznych i to aż dwóch dyscyplin naukowych.