Spis treści

Wprowadzenie  9

Rozdział I. Zdrowie jako przedmiot dyskursu w pedagogice  17
1.1. Zdrowie w ujęciu biomedycznym  18
1.2. Zdrowie w ujęciu holistycznym i systemowym  20

Rozdział II. Problematyka zdrowia w kontekście zasobów  29
2.1. Podmiotowe zasoby dla zdrowia  32
2.1.1. Zasoby biologiczne  32
2.1.2. Zasoby o charakterze poznawczo-afektywnym i behawioralno--kompetencyjnym  35
2.1.2.1. Dyspozycje osobowościowe  38
2.1.2.2. Świadomość zdrowotna  40
2.1.2.3. Kompetencje psychospołeczne  43
2.2. Środowisko jako źródło zasobów dla zdrowia  46
2.3. Edukacja jako zasób dla zdrowia  53
2.3.1. Edukacja zdrowotna  55
2.3.2. Edukacja zdrowotna a profilaktyka i promocja zdrowia  58

Rozdział III. Ekosystem szkoły jako kontekst kształtowania zdrowia ucznia  63
3.1. Szkoła jako ekosystem  64
3.2. Edukacja zdrowotna w szkole  68
3.2.1. Założenia programowe szkolnej edukacji zdrowotnej  70
3.2.2. Edukacja zdrowotna jako element działalności profilaktycznej szkoły  75
3.2.3. Promocja zdrowia w szkole  80
3.2.4. Nauczyciel jako edukator zdrowia  82
3.3. Środowisko szkoły jako źródło zasobów dla zdrowia ucznia  87
3.3.1. Środowisko psychospołeczne szkoły  87
3.3.2. Środowisko fizyczne i materialne szkoły  92

Rozdział IV. Założenia metodologiczne autorskich badań empirycznych  97
4.1. Przyjęta perspektywa badawcza  97
4.2. Problematyka badań  102
4.3. Procedura postępowania badawczego  114
4.3.1. Wyłonienie próby badawczej  115
4.3.2. Sposoby zbierania danych  117
4.3.3. Uzasadnienie wyboru wykorzystanych metod statystycznych  130

Rozdział V. Podmiotowe zasoby zdrowotne gimnazjalistów  133
5.1. Poczucie dobrostanu psychofizycznego uczniów  134
5.2. Zasoby zdrowotne uczniów o charakterze poznawczo-afektywnym  141
5.2.1. Przekonania na temat uwarunkowań zdrowia  141
5.2.2. Poczucie kontroli nad własnym zdrowiem  145
5.2.3. Pozycja zdrowia w systemie wartości  154
5.2.4. Przekonania normatywne w zakresie stosowania substancji psychoaktywnych  159
5.3. Kompetencje społeczne uczniów  171
5.4. Dyskusja wyników  176
5.5. Podmiotowe zasoby zdrowotne uczniów – podsumowanie  179

Rozdział VI. Ekosystem szkoły jako źródło środowiskowych zasobów dla zdrowia uczniów  185
6.1. Postrzeganie przez uczniów środowiska psychospołecznego szkoły  186
6.2. Środowisko fi zyczne i materialne szkoły  193
6.3. Status zdrowia w działalności edukacyjnej i organizacyjnej szkoły  201
6.3.1. Działalność wychowawczo-profilaktyczna szkoły ukierunkowana na promowanie zdrowia uczniów  201
6.3.2. Polityka zdrowotna szkoły  217
6.4. Zasoby zdrowotne tkwiące w ekosystemie szkoły – podsumowanie  230

Rozdział VII. Podmiotowe zasoby zdrowotne uczniów w kontekście zasobów zdrowotnych szkoły  237
7.1. Przekonania uczniów na temat wartości zdrowia oraz jego uwarunkowań w kontekście statusu zdrowia w działalności edukacyjnej i organizacyjnej szkoły  237
7.2. Poziom kompetencji społecznych uczniów w kontekście zaangażowania szkoły w proces ich kształtowania  242
7.3. Podmiotowe zasoby zdrowotne uczniów w kontekście zasobów zdrowotnych szkoły – podsumowanie  245
Wnioski dla praktyki i polityki zdrowotnej w szkole  249

Zakończenie  253

Bibliografia  257
Spis tabel   279
Spis rysunków   285
Aneks   287
Indeks   295