Zachowania informacyjne człowieka w kontekście zjawiska epistemicznej bańki informacyjnej
Propozycja nowej koncepcji
Opis książki
Fragment Wstępu
Książka Moniki Krakowskiej jest ciekawym, pod wieloma względami nowatorskim opracowaniem problematyki, która chociaż na świecie ma bogate piśmiennictwo, to w literaturze polskiej reprezentowana jest nadal skromnie. Badania zachowań informacyjnych najczęściej mają charakter fragmentaryczny, stosunkowo niewiele jest natomiast koncepcji holistycznych, które umożliwiają ujęcie interakcji człowieka z informacją w szerokiej perspektywie różnych jej form i różnych czynników na nią oddziałujących. Taką koncepcję zaproponowała Monika Krakowska, co czyni jej książkę szczególnie cenną.
Z recenzji prof. dr hab. Barbary Sosińskiej-Kalaty
Dr Monika Krakowska jest adiunktem w Instytucie Studiów Informacyjnych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej zainteresowania badawcze obejmują problematykę zachowań informacyjnych, a także specyficznych przestrzeni informacyjnych, w której których te aktywności są podejmowane. Badania obejmują również problematykę afektywno-kognitywnych oraz społecznych zachowań informacyjnych człowieka w odniesieniu do różnorodnych środowisk informacyjnych. Publikuje teksty w polskich i zagranicznych pracach zbiorowych oraz w czasopismach naukowych, takich jak Information Research, Journal of Education for Library and Information Science, Education for Information, The Electronic Library, czy Zagadnienia Informacji Naukowej. Jest współredaktorem współredaktorką pracy zbiorowej Biblioteki cyfrowe (2012) oraz autorką książki Nowe formy komunikacji społecznej w europejskiej przestrzeni edukacyjnej (2008), za którą otrzymała Nagrodę Naukową SBP im. Adama Łysakowskiego w kategorii najlepsze prace o charakterze praktyczno-wdrożeniowym.
POLECANE KSIĄŻKI
NOWOŚCI
Сгусток света и тепла. Проза Михаила Шишкина (Pakiet intensywnego ciepła i światła. Proza Michaiła Szyszkina)
( Oprawa twarda )
Człowiek, samorząd i państwo wobec zagrożeń zabytków w trakcie pokoju i w czasie wojny
( Oprawa miękka )
Ewolucja koncepcji klastrów a uwarunkowania ich globalnej pozycji
( Oprawa miękka )
Perspektywa interesariuszy we współczesnych problemach zarządzania
( Oprawa miękka )
Zachowania informacyjne człowieka w kontekście zjawiska epistemicznej bańki informacyjnej
Propozycja nowej koncepcji
Wstęp 11
1. Zachowania informacyjne człowieka – wybrane konteksty 25
1.1. Heterogeniczność aktywności informacyjnych człowieka 27
1.2 Zachowania informacyjne 30
1.3. Praktyka informacyjna 32
1.4. Doświadczanie informacji 36
1.5. Kultura informacyjna 38
1.6. Pokrewne kategorie zachowań informacyjnych 43
1.6.1. Pozyskiwanie informacji 43
1.6.2. Poszukiwanie informacji 45
1.6.3. Przypadkowe i nieintencjonalne pozyskiwanie informacji 48
1.6.4. Wyszukiwanie informacji 50
1.6.5. Wykorzystywanie informacji 55
1.7. Kategoryzacja zachowań informacyjnych 58
1.8. Podsumowanie 65
2. Interdyscyplinarne perspektywy zachowań informacyjnych człowieka 69
2.1. Perspektywa ewolucyjna zachowań informacyjnych 69
2.2. Perspektywa poznawcza (kognitywna) zachowań informacyjnych 75
2.2.1. Potrzeby informacyjne 76
2.2.2. Koncepcja intencji informacyjnych (ang. information intents) Rossa J. Todda 81
2.2.3. Odkrywanie informacji – nowe podejście Toma Wilsona 83
2.2.4. Habitus w kontekście praktyk informacyjnych 91
2.2.5. Procesy powstrzymujące zachowania informacyjne 92
2.2.6. Ucieleśnienie w kontekście zachowań informacyjnych 94
2.3. Perspektywa afektywna zachowań informacyjnych 99
2.3.1. Emocje jako komponenty zachowań informacyjnych 101
2.3.2. Afektywno-kognitywne ujęcie zachowań informacyjnych 106
2.3.3. Rola cech jednostki w zachowaniach informacyjnych 107
2.3.4. Koncepcja przepływu informacji Mihalya Csikszentmihalyiego 109
2.4. Perspektywa społeczna zachowań informacyjnych 111
2.4.1. Normatywne cechy zachowań informacyjnych 113
2.4.2. Społeczny charakter zachowań informacyjnych 115
2.5. Bariery informacyjne, zmienne interweniujące, determinanty zachowań informacyjnych – w wyborze 119
2.6. Podsumowanie 125
3. Kontekst oraz przestrzeń zachowań informacyjnych człowieka 127
3.1. Kontekst i sytuacja jako podłoże zachowań informacyjnych 127
3.1.1. Sytuacja w zachowaniach informacyjnych 128
3.1.2. Kontekst w zachowaniach informacyjnych 129
3.2. Typologia i kategorie kontekstu 133
3.2.1. Czas jako kontekst 134
3.2.2. Środowisko jako kontekst 136
3.2.3. Wybrane cechy społecznego kontekstu 138
3.2.3.1. Kontekst jako wspólna płaszczyzna dla zachowań informacyjnych 140
3.2.3.2. Kontekst jako rola społeczna 140
3.2.4. Kontekst w ujęciu technologicznym (pozytywistycznym) 141
3.3. Przestrzeń jako kontekst i miejsce zachowań informacyjnych 142
3.3.1. Środowisko informacyjne człowieka 144
3.3.2. Przestrzeń informacyjna człowieka 145
3.3.3. Informacyjne światy 148
3.3.4. Horyzonty informacyjne 151
3.3.5. Krajobrazy informacyjne 153
3.3.5.1. Codzienne przestrzenie informacyjne 156
3.3.5.2. Pola informacyjne 156
3.3.6. Małe światy 157
3.3.7. Spersonalizowana, osobista przestrzeń informacyjna 160
3.3.8. Tymczasowe miejsca informacyjne 163
3.4. Podsumowanie 167
4. Bańki: filtrująca, epistemiczna i informacyjna oraz komory echa – charakterystyka zjawisk 171
4.1. Bańka filtrująca 172
4.2. Bańka epistemiczna 178
4.2.1. Wyspy poznawcze w kontekście zamkniętych przestrzeni informacyjnych 183
4.2.2. Koncepcje potrzeby poznawczego domknięcia oraz epistemicznego zamknięcia w tworzeniu zamkniętych przestrzeni informacyjnych 187
4.3. Komory echa 189
4.4. Bańka informacyjna 192
4.4.1. Geneza bańki informacyjnej 194
4.4.2. Manipulowanie informacją jako komponent zamkniętych przestrzeni informacyjnych 205
4.4.3. Zjawisko gatekeepingu w zamkniętych przestrzeniach informacyjnych 208
4.5. Podsumowanie 215
5. Epistemiczna bańka informacyjna i jej interdyscyplinarne determinanty w kontekście zachowań informacyjnych 217
5.1. Epistemiczna bańka informacyjna – propozycja nowej koncepcji informatologicznej 218
5.2. Wybrane ewolucyjne determinanty tworzenia się epistemicznej bańki informacyjnej w kontekście zachowań informacyjnych 224
5.3. Wybrane poznawcze determinanty tworzenia się epistemicznej bańki informacyjnej w kontekście zachowań informacyjnych 233
5.3.1. Procesy poznawcze w kontekście społecznego tworzenia się epistemicznych baniek informacyjnych 235
5.3.2. Teoria obciążenia poznawczego a tworzenie się epistemicznych baniek informacyjnych 237
5.4. Wybrane afektywne determinanty tworzenia się epistemicznych baniek informacyjnych w kontekście zachowań informacyjnych 243
5.4.1. Emocje skonstruowane i emocje celowe (teleoafektywne) 245
5.4.2. Teoria afektu w wymianie społecznej 248
5.4.3. Koncepcja ekologicznego wymiaru afektywnych zachowań informacyjnych Lisy M. Given 249
5.5. Wybrane determinanty społeczne kształtujące epistemiczne bańki informacyjne w kontekście zachowań informacyjnych 254
5.5.1. Zjawiska społeczne wpływające na formowanie się epistemicznych baniek informacyjnych 255
5.5.2. Epistemiczne bańki informacyjne w kontekście analizowania zachowań informacyjnych w małych grupach społecznych 260
5.5.3. Społeczny wymiar codziennych zachowań informacyjnych w kontekście epistemicznych baniek informacyjnych 264
5.6. Podsumowanie 271
Zakończenie 273
Bibliografia 279
Summary 323
Indeks nazwisk 327
Spis rysunków 335
Zachowania informacyjne człowieka w kontekście zjawiska epistemicznej bańki informacyjnej
Propozycja nowej koncepcji
SPIS TREŚCI
Wstęp 11
1. Zachowania informacyjne człowieka – wybrane konteksty 25
1.1. Heterogeniczność aktywności informacyjnych człowieka 27
1.2 Zachowania informacyjne 30
1.3. Praktyka informacyjna 32
1.4. Doświadczanie informacji 36
1.5. Kultura informacyjna 38
1.6. Pokrewne kategorie zachowań informacyjnych 43
1.6.1. Pozyskiwanie informacji 43
1.6.2. Poszukiwanie informacji 45
1.6.3. Przypadkowe i nieintencjonalne pozyskiwanie informacji 48
1.6.4. Wyszukiwanie informacji 50
1.6.5. Wykorzystywanie informacji 55
1.7. Kategoryzacja zachowań informacyjnych 58
1.8. Podsumowanie 65
2. Interdyscyplinarne perspektywy zachowań informacyjnych człowieka 69
2.1. Perspektywa ewolucyjna zachowań informacyjnych 69
2.2. Perspektywa poznawcza (kognitywna) zachowań informacyjnych 75
2.2.1. Potrzeby informacyjne 76
2.2.2. Koncepcja intencji informacyjnych (ang. information intents) Rossa J. Todda 81
2.2.3. Odkrywanie informacji – nowe podejście Toma Wilsona 83
2.2.4. Habitus w kontekście praktyk informacyjnych 91
2.2.5. Procesy powstrzymujące zachowania informacyjne 92
2.2.6. Ucieleśnienie w kontekście zachowań informacyjnych 94
2.3. Perspektywa afektywna zachowań informacyjnych 99
2.3.1. Emocje jako komponenty zachowań informacyjnych 101
2.3.2. Afektywno-kognitywne ujęcie zachowań informacyjnych 106
2.3.3. Rola cech jednostki w zachowaniach informacyjnych 107
2.3.4. Koncepcja przepływu informacji Mihalya Csikszentmihalyiego 109
2.4. Perspektywa społeczna zachowań informacyjnych 111
2.4.1. Normatywne cechy zachowań informacyjnych 113
2.4.2. Społeczny charakter zachowań informacyjnych 115
2.5. Bariery informacyjne, zmienne interweniujące, determinanty zachowań informacyjnych – w wyborze 119
2.6. Podsumowanie 125
3. Kontekst oraz przestrzeń zachowań informacyjnych człowieka 127
3.1. Kontekst i sytuacja jako podłoże zachowań informacyjnych 127
3.1.1. Sytuacja w zachowaniach informacyjnych 128
3.1.2. Kontekst w zachowaniach informacyjnych 129
3.2. Typologia i kategorie kontekstu 133
3.2.1. Czas jako kontekst 134
3.2.2. Środowisko jako kontekst 136
3.2.3. Wybrane cechy społecznego kontekstu 138
3.2.3.1. Kontekst jako wspólna płaszczyzna dla zachowań informacyjnych 140
3.2.3.2. Kontekst jako rola społeczna 140
3.2.4. Kontekst w ujęciu technologicznym (pozytywistycznym) 141
3.3. Przestrzeń jako kontekst i miejsce zachowań informacyjnych 142
3.3.1. Środowisko informacyjne człowieka 144
3.3.2. Przestrzeń informacyjna człowieka 145
3.3.3. Informacyjne światy 148
3.3.4. Horyzonty informacyjne 151
3.3.5. Krajobrazy informacyjne 153
3.3.5.1. Codzienne przestrzenie informacyjne 156
3.3.5.2. Pola informacyjne 156
3.3.6. Małe światy 157
3.3.7. Spersonalizowana, osobista przestrzeń informacyjna 160
3.3.8. Tymczasowe miejsca informacyjne 163
3.4. Podsumowanie 167
4. Bańki: filtrująca, epistemiczna i informacyjna oraz komory echa – charakterystyka zjawisk 171
4.1. Bańka filtrująca 172
4.2. Bańka epistemiczna 178
4.2.1. Wyspy poznawcze w kontekście zamkniętych przestrzeni informacyjnych 183
4.2.2. Koncepcje potrzeby poznawczego domknięcia oraz epistemicznego zamknięcia w tworzeniu zamkniętych przestrzeni informacyjnych 187
4.3. Komory echa 189
4.4. Bańka informacyjna 192
4.4.1. Geneza bańki informacyjnej 194
4.4.2. Manipulowanie informacją jako komponent zamkniętych przestrzeni informacyjnych 205
4.4.3. Zjawisko gatekeepingu w zamkniętych przestrzeniach informacyjnych 208
4.5. Podsumowanie 215
5. Epistemiczna bańka informacyjna i jej interdyscyplinarne determinanty w kontekście zachowań informacyjnych 217
5.1. Epistemiczna bańka informacyjna – propozycja nowej koncepcji informatologicznej 218
5.2. Wybrane ewolucyjne determinanty tworzenia się epistemicznej bańki informacyjnej w kontekście zachowań informacyjnych 224
5.3. Wybrane poznawcze determinanty tworzenia się epistemicznej bańki informacyjnej w kontekście zachowań informacyjnych 233
5.3.1. Procesy poznawcze w kontekście społecznego tworzenia się epistemicznych baniek informacyjnych 235
5.3.2. Teoria obciążenia poznawczego a tworzenie się epistemicznych baniek informacyjnych 237
5.4. Wybrane afektywne determinanty tworzenia się epistemicznych baniek informacyjnych w kontekście zachowań informacyjnych 243
5.4.1. Emocje skonstruowane i emocje celowe (teleoafektywne) 245
5.4.2. Teoria afektu w wymianie społecznej 248
5.4.3. Koncepcja ekologicznego wymiaru afektywnych zachowań informacyjnych Lisy M. Given 249
5.5. Wybrane determinanty społeczne kształtujące epistemiczne bańki informacyjne w kontekście zachowań informacyjnych 254
5.5.1. Zjawiska społeczne wpływające na formowanie się epistemicznych baniek informacyjnych 255
5.5.2. Epistemiczne bańki informacyjne w kontekście analizowania zachowań informacyjnych w małych grupach społecznych 260
5.5.3. Społeczny wymiar codziennych zachowań informacyjnych w kontekście epistemicznych baniek informacyjnych 264
5.6. Podsumowanie 271
Zakończenie 273
Bibliografia 279
Summary 323
Indeks nazwisk 327
Spis rysunków 335
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł