SPIS TREŚCI

Wstęp 7

1. Przetwarzanie informacji językowej. Podstawy kognitywne 9
Izabela Gatkowska
1.1. Percepcja wzrokowa 10
1.1.1. Kompensacja percepcji wzrokowej u osób z dysfunkcją wzroku 11
1.2. Percepcja słuchowa 13
1.2.1. Rola percepcji słuchowej w budowaniu obrazu świata u osób z dysfunkcją wzroku 15
1.3. Rola uwagi w przetwarzaniu informacji językowych 17
1.4. Przetwarzanie mowy 20
1.4.1. Elementy prozodyczne języka polskiego 20
1.4.2. Rola pauz w percepcji i przetwarzaniu mowy 23
1.4.3. Modele przetwarzania mowy 24
1.5. Przetwarzanie informacji tekstowej 30
1.5.1. Rozumienie języka 30
1.5.2. Kilka uwag o budowie tekstu zamieszczonego w serwisie 31
1.6. Jak badać naturalne powiązania semantyczne 34
Bibliografia 43

2. Struktura semantyczna języka naturalnego 47
Wiesław Lubaszewski, Izabela Gatkowska
2.1. Formowanie prototypu semantycznego 49
2.2. Leksykalizacja prototypu – relacje i struktury semantyczne 62
2.2.1. Akcje 63
2.2.2. Obiekty 74
2.2.3. Stany 83
2.2.4. Zleksykalizowany prototyp 93
2.3. Podobieństwo i przeciwstawność znaczeń  98
2.4. Struktury semantyczne a interfejs użytkownika 100
Bibliografia 105

3. Problem dostępności serwisów internetowych 107
Dominik Paszkiewicz
3.1. Jak rozumieć dostępność informacji w Internecie? 107
3.2. Użytkownicy z dysfunkcją wzroku i inne grupy narażone na wykluczenie cyfrowe 109
3.2.1. Osoby niewidome 109
3.2.2. Osoby słabowidzące 111
3.2.3. Osoby o zaburzonym widzeniu barw 111
3.2.4. Inne typy niepełnosprawności 112
3.3. Percepcja serwisu internetowego przez użytkownika niewidomego 112
3.4. Standardy tworzenia dostępnych stron internetowych 113
3.5. WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines) 115
3.5.1. Postrzegalność (Zasada nr 1) 117
3.5.2. Funkcjonalność (Zasada nr 2)  126
3.5.3. Zrozumiałość (Zasada nr 3)  132
3.5.4. Solidność (Zasada nr 4) 134
3.6. HTML5 i ARIA – dodatkowe warstwy semantyczne dla czytników ekranu 135
Bibliografia 137

4. Dobre praktyki tworzenia interfejsów dostępnych dla osób z dysfunkcją wzroku 139
Krzysztof Dorosz, Aleksander Smywiński-Pohl
4.1. Narzędzia informatyczne 140
4.2. Prezentacja treści 143
4.2.1. Struktura dokumentu 143
4.2.2. Semantyczne znaczniki blokowe HTML5 i ARIA 144
4.2.3. Nagłówki h1–h6 146
4.2.4. Dostępne tabele 148
4.2.5. Dostępna informacja graficzna 149
4.3. Interakcja 153
4.4. Nawigacja 159
4.4.1. Odnośniki 159
4.4.2. Menu 162
4.5. Narzędzia zaawansowane 165
4.5.1. Techniki CSS 165
4.5.2. Wzmocniony fokus elementów interakcyjnych 166
4.6. Testowanie dostępności 167
Dodatek – najpopularniejsze skróty klawiszowe w programie NVDA 173
Bibliografia 173

Podsumowanie  175

Dodatek – opis makiet systemu pomocy dla projektu Synat 177