Mocarstwa nuklearne rywalizujące z USA i polityki odstraszania w XXI wieku
Liczba stron: 458
Format: 15,8x23,5 cm
Rok wydania: 2020
Data wydania e-booka: 25.09.2020
Opis książki
Książka Grzegorza Nycza będzie ważnym wkładem w rozwój badań nad współczesnymi problemami bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych i głównych uczestników stosunków międzynarodowych, w tym Rosji i ChRL, jak i państw o dużych aspiracjach rozbudowy swego potencjału odstraszania, tj. Korei Północnej i Chin oraz Indii i Pakistanu, a ponadto Japonii, która mimo ograniczeń konstytucyjnych musi w coraz większym stopniu przejąć na siebie poprawę swego bezpieczeństwa. Bardzo ważne jest podjęcie naukowej analizy polityki Izraela uwikłanego w dramatyczny spór z krajami arabskimi zagrażający jego egzystencji. To państwo jak żadne inne musi korzystać z działań w obszarze odstraszania, co realizuje przez rozwój wyrafinowanych technologii obronnych i olbrzymią współpracę z USA. Monografia może być przydatna jako analityczny przegląd głównych spornych punktów rywalizacji strategicznej mocarstw i punkt wyjścia do analiz pozycji międzynarodowej USA budowanej dzięki arsenałowi odstraszania. Znajdzie wielu odbiorców wśród badaczy i studentów w obszarze bezpieczeństwa, stosunków międzynarodowych i historii stosunków międzynarodowych.
Z recenzji prof. Andrzeja Mani
Z recenzji prof. Andrzeja Mani
ISBN: 978-83-233-4782-8
e-ISBN (pdf): 978-83-233-7088-8
POLECANE KSIĄŻKI
NOWOŚCI
Of What Is Passing: Present-Tense Narration in the Contemporary Historical Novel
( Oprawa miękka ze skrzydełkami )
44,10
zł
35,28
zł
Międzynarodowe wytyczne w zakresie etyki badań nad zdrowiem z udziałem ludzi
( Otwarty dostęp )
0,00
zł
Długoterminowa psychoterapia psychodynamiczna. Wydanie II
( Oprawa miękka ze skrzydełkami )
58,99
zł
47,19
zł
Mocarstwa nuklearne rywalizujące z USA i polityki odstraszania w XXI wieku
SPIS TREŚCI
Wstęp 13
Rozdział I. Odstraszanie w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa USA 19
1. Wprowadzenie. Cztery generacje teorii odstraszania 19
2. Teoria gier i odstraszanie w ujęciu racjonalnym 22
3. Regionalny wymiar odstraszania a paradoks stabilności−niestabilności. Problem wojen prewencyjnych 36
4. Polityka odstraszania USA u progu XXI wieku. Wyzwania drugiego wieku nuklearnego i odstraszanie „dopasowywane” 39
5. Zagrożenie północnokoreańskie 42
6. Ujęcie statystyczne. Efektywność obrony przeciwrakietowej z perspektywy rachunku prawdopodobieństwa: wprowadzenie do analizy 46
Rozdział II. Osiągnięcia i wyzwania stojące przed amerykańską obroną przeciwrakietową u progu ery administracji Donalda Trumpa. Problem północnokoreański, wyzwania wschodnioeuropejskie 53
1. Nowe inwestycje obronne administracji Trumpa z perspektywy zdolności odstraszania 53
a) Wprowadzenie: ewolucja zamierzeń operacji nuklearnych USA po zmianach zimnowojennych (zarys tematyki) 53
b) Założenia nuklearne USA z 2018 roku 56
2. Postępy obrony przeciwrakietowej USA i jej rozwój w okresie administracji Trumpa 66
a) Historyczne spojrzenie na rozwój obrony przeciwrakietowej USA 66
b) Koszty Agencji Obrony Przeciwrakietowej USA (Missile Defense Agency, MDA) w okresie administracji Trumpa 69
c) Dostawy PAC do Polski 73
3. Problem koreański 76
Rozdział III. Zarys potencjałów głównych mocarstw światowych 81
1. Demografia i gospodarka w potencjale mocarstw. Wstęp 81
2. Potencjały nuklearne mocarstw – energia atomowa, elektrownie jądrowe 86
3. Zasoby naftowe – znaczenie strategiczne 88
4. Rola OPEC w XXI wieku – zarys problematyki 90
5. Technologie XXI wieku – lasery wysokiej mocy 92
6. Pokłosie kosmicznej rywalizacji zimnowojennej supermocarstw o znaczeniu strategicznym w obronności – wybrane problemy 93
a) Początki rywalizacji kosmicznej 93
b) Zimnowojenne potyczki kosmiczne – reminiscencje współczesne 95
c) Prace nad Międzynarodową Stacją Kosmiczną 97
d) Wojskowo-cywilne przedsięwzięcia kosmiczne o znaczeniu obronnym z perspektywy interesów USA w XXI wieku 99
Podsumowanie rozdziału 101
Rozdział IV. Poradziecki arsenał nuklearny Rosji i jego konsekwencje geostrategiczne z perspektywy neoimperialnych polityk Władimira Putina czasów „nowej zimnej wojny” 103
1. Rozwój potęgi nuklearnej ZSRR. Wstęp 103
2. Radzieckie środki przenoszenia broni nuklearnej 110
3. Doktryna nuklearna ZSRR – ewolucja w dobie procesów SALT 122
4. Wyzwania związane z obroną przeciwrakietową USA w odniesieniu do SDI Ronalda Reagana 125
5. Rosja jako mocarstwo militarne w dekadzie kryzysu lat 90. XX wieku 129
6. Pozimnowojenna ewolucja strategii i doktryn wojskowych Rosji – zmiany polityki odstraszania 133
7. Siły strategiczne i militarne – odzyskiwanie sił przez Rosję w XXI wieku 138
a) Pozycja strategiczna ofensywnych sił nuklearnych Rosji 138
b) Reformy rosyjskich sił zbrojnych i inwestycje wojskowe Rosji u progu XXI wieku 142
c) Wyzwania dotyczące obrony przeciwrakietowej z perspektywy zdolności wojskowych Rosji 147
8. Szanse i wyzwania dla pozycji międzynarodowej Rosji w XXI-wiecznej rywalizacji mocarstw po okresie przewagi USA jako jedynego supermocarstwa 149
a) Rosja w porozumieniach o kontroli zbrojeń – wyzwania i punkty sporne 149
b) Konflikt ukraiński 151
c) Wojskowe relacje Rosji z Chinami i Indiami. Eksport broni 154
d) Oceny Stanów Zjednoczonych dotyczące potencjału nuklearnego Rosji w XXI wieku z uwzględnieniem zagrożenia ze strony ChRL – punkty orientacyjne 156
Podsumowanie rozdziału 157
Rozdział V. Potencjał supermocarstwowy Chin w XXI-wiecznej rywalizacji międzynarodowej: kolos ekonomiczny i wschodząca wielka potęga militarna 159
1. Wprowadzenie. Miejsce ChRL w rywalizacji zimnowojennej i w konflikcie koreańskim 159
2. Początki programu nuklearnego Chin w kontekście uniezależniania się ChRL od ZSRR 164
3. Spór graniczny i rozłam bloku sino-radzieckiego: konflikt 1969 roku i zagrożenie nuklearne 167
4. Nowy sojusz zimnowojenny – u progu symbiotycznych relacji USA−ChRL doby dyplomacji pingpongowej 174
5. Konsekwencje hamowania reform politycznych w ChRL – masakra na placu Tiananmen i represje w Tybecie (1989 r.) 182
a) Wprowadzenie 182
b) Masakra na placu Tiananmen i sankcje USA 182
c) Problem represji wprowadzonych przez ChRL w Tybecie w 1989 roku z perspektywy USA 185
6. Pozimnowojenna polityka zagraniczna urastającej do rangi supermocarstwa ChRL i relacje z USA – wybrane problemy 188
a) Wprowadzenie 188
b) Zbliżenie ChRL−Rosja. Szanghajska Organizacja Współpracy 189
c) Nieudane próby współpracy USA–ChRL w sprawie północnokoreańskiego programu nuklearnego i rakietowego 191
d) ChRL – autorytarny gigant gospodarczy 192
7. Problem statusu Tajwanu po zimnej wojnie 193
8. Postępy militarne i rozwój sił nuklearnych ChRL w XXI wieku – obawy USA 198
a) Skala zbrojeń Chin u progu XXI wieku 198
b) Obawy Stanów Zjednoczonych związane z rosnącą potęgą militarną ChRL 202
Podsumowanie rozdziału 208
Rozdział VI. Zagrożenie nuklearne powodowane przez Koreę Północną 209
1. Zbrojenia strategiczne Korei Północnej. Wstęp 209
2. Zewnętrzne wsparcie dla Korei Północnej w realizacji programu nuklearnego: udział ZSRR–Rosji oraz Pakistanu 214
3. Ograniczenia realizowanej przez Stany Zjednoczone strategii denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego związane z polityką ChRL i Rosji wobec Korei Północnej 217
4. Zagrożenie nuklearne i balistyczne ze strony Korei Północnej – ewolucja w XXI wieku 219
5. System THAAD w Korei Południowej 221
Rozdział VII. Zagrożenia i problemy programu balistycznego i nuklearnego Iranu 227
1. Współczesna polityka Iranu – zagrożenia międzynarodowe. Wstęp 227
2. Spór o program atomowy Iranu i porozumienie z Lozanny 231
3. Potencjał balistyczny Iranu w XXI wieku 237
Rozdział VIII. Zbrojenia nuklearne Indii i Pakistanu 243
1. Wprowadzenie – mocarstwowość i doktryna nuklearna Indii 243
2. Inwestycje Indii w umocnienie pozycji mocarstwowo-obronnej od czasu zimnej wojny 247
a) Historyczne zbliżenia Indii i ChRL – zasada pańcza sila 247
b) Rozwój planów nuklearnych i strategiczno-zbrojeniowych Indii: bodźce ze strony ChRL, współpraca z ZSRR (i Rosją), Francją, Wielką Brytanią, USA i Izraelem 248
3. Znaczenie nuklearnych postępów Indii dla relacji Stanów Zjednoczonych z Indiami – zarys problematyki 251
4. Indie i Pakistan – rywalizacja nuklearnych mocarstw regionalnych 253
5. Pakistan – nowe mocarstwo atomowe w przewlekłym sporze z Indiami 255
6. Nieudane próby Stanów Zjednoczonych powstrzymania programu nuklearnego Pakistanu – poprawka Presslera 258
Rozdział IX. Specjalny sojusznik w bliskowschodniej polityce bezpieczeństwa i odstraszania: amerykański „lotniskowiec” Izrael 261
1. Wprowadzenie historyczne 262
2. Potencjał nuklearny Izraela 265
3. Powojenne przymierze USA−Izrael. Wojna Jom Kippur jako przykład ataku zaskakującego 266
4. Konflikt libański i spory izraelsko-arabskie lat 80. XX wieku w polityce USA 274
5. Obawy Izraela przed BMR i problem iracki 276
6. Pozimnowojenny bliskowschodni proces pokojowy a zagrożenia terrorystyczne 284
7. Współpraca Izraela z USA dotycząca budowy systemu obrony przeciwrakietowej (Żelaznej Kopuły, Procy Dawida, systemu Arrow) 287
a) Wkład SDI w rozwój zdolności obrony przeciwrakietowej Izraela 287
b) Obrona przeciwrakietowa remedium na ataki Hezbollahu i Hamasu? 290
c) Skuteczność izraelskiej obrony przeciwrakietowej (przykład probabilistyczny) 294
8. Wybrane szanse i problemy obronne Izraela w XXI wieku 297
Rozdział X. Japonia jako sprzymierzeniec USA i partner w polityce odstraszania wobec zagrożeń nuklearnych w Azji Wschodniej 301
1. Wprowadzenie historyczne 301
2. Okres międzywojenny – w poszukiwaniu japońskiej doktryny Monroego 304
3. Japonia w obozie USA – od powojennej stabilizacji do ery pozimnowojennej 305
4. Japonia ery pozimnowojennej – rosnący na znaczeniu sojusznik USA wobec głównych wyzwań bezpieczeństwa regionalnego 307
a) Zagrożenie ze strony Korei Północnej w relacjach sojuszniczych Japonii z USA 307
b) Wyzwania dla Japonii związane z mocarstwową presją ChRL – wybrane problemy 310
Aneks statystyczny 319
Zakończenie 329
Bibliografia 331
Rozdział I. Odstraszanie w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa USA 19
1. Wprowadzenie. Cztery generacje teorii odstraszania 19
2. Teoria gier i odstraszanie w ujęciu racjonalnym 22
3. Regionalny wymiar odstraszania a paradoks stabilności−niestabilności. Problem wojen prewencyjnych 36
4. Polityka odstraszania USA u progu XXI wieku. Wyzwania drugiego wieku nuklearnego i odstraszanie „dopasowywane” 39
5. Zagrożenie północnokoreańskie 42
6. Ujęcie statystyczne. Efektywność obrony przeciwrakietowej z perspektywy rachunku prawdopodobieństwa: wprowadzenie do analizy 46
Rozdział II. Osiągnięcia i wyzwania stojące przed amerykańską obroną przeciwrakietową u progu ery administracji Donalda Trumpa. Problem północnokoreański, wyzwania wschodnioeuropejskie 53
1. Nowe inwestycje obronne administracji Trumpa z perspektywy zdolności odstraszania 53
a) Wprowadzenie: ewolucja zamierzeń operacji nuklearnych USA po zmianach zimnowojennych (zarys tematyki) 53
b) Założenia nuklearne USA z 2018 roku 56
2. Postępy obrony przeciwrakietowej USA i jej rozwój w okresie administracji Trumpa 66
a) Historyczne spojrzenie na rozwój obrony przeciwrakietowej USA 66
b) Koszty Agencji Obrony Przeciwrakietowej USA (Missile Defense Agency, MDA) w okresie administracji Trumpa 69
c) Dostawy PAC do Polski 73
3. Problem koreański 76
Rozdział III. Zarys potencjałów głównych mocarstw światowych 81
1. Demografia i gospodarka w potencjale mocarstw. Wstęp 81
2. Potencjały nuklearne mocarstw – energia atomowa, elektrownie jądrowe 86
3. Zasoby naftowe – znaczenie strategiczne 88
4. Rola OPEC w XXI wieku – zarys problematyki 90
5. Technologie XXI wieku – lasery wysokiej mocy 92
6. Pokłosie kosmicznej rywalizacji zimnowojennej supermocarstw o znaczeniu strategicznym w obronności – wybrane problemy 93
a) Początki rywalizacji kosmicznej 93
b) Zimnowojenne potyczki kosmiczne – reminiscencje współczesne 95
c) Prace nad Międzynarodową Stacją Kosmiczną 97
d) Wojskowo-cywilne przedsięwzięcia kosmiczne o znaczeniu obronnym z perspektywy interesów USA w XXI wieku 99
Podsumowanie rozdziału 101
Rozdział IV. Poradziecki arsenał nuklearny Rosji i jego konsekwencje geostrategiczne z perspektywy neoimperialnych polityk Władimira Putina czasów „nowej zimnej wojny” 103
1. Rozwój potęgi nuklearnej ZSRR. Wstęp 103
2. Radzieckie środki przenoszenia broni nuklearnej 110
3. Doktryna nuklearna ZSRR – ewolucja w dobie procesów SALT 122
4. Wyzwania związane z obroną przeciwrakietową USA w odniesieniu do SDI Ronalda Reagana 125
5. Rosja jako mocarstwo militarne w dekadzie kryzysu lat 90. XX wieku 129
6. Pozimnowojenna ewolucja strategii i doktryn wojskowych Rosji – zmiany polityki odstraszania 133
7. Siły strategiczne i militarne – odzyskiwanie sił przez Rosję w XXI wieku 138
a) Pozycja strategiczna ofensywnych sił nuklearnych Rosji 138
b) Reformy rosyjskich sił zbrojnych i inwestycje wojskowe Rosji u progu XXI wieku 142
c) Wyzwania dotyczące obrony przeciwrakietowej z perspektywy zdolności wojskowych Rosji 147
8. Szanse i wyzwania dla pozycji międzynarodowej Rosji w XXI-wiecznej rywalizacji mocarstw po okresie przewagi USA jako jedynego supermocarstwa 149
a) Rosja w porozumieniach o kontroli zbrojeń – wyzwania i punkty sporne 149
b) Konflikt ukraiński 151
c) Wojskowe relacje Rosji z Chinami i Indiami. Eksport broni 154
d) Oceny Stanów Zjednoczonych dotyczące potencjału nuklearnego Rosji w XXI wieku z uwzględnieniem zagrożenia ze strony ChRL – punkty orientacyjne 156
Podsumowanie rozdziału 157
Rozdział V. Potencjał supermocarstwowy Chin w XXI-wiecznej rywalizacji międzynarodowej: kolos ekonomiczny i wschodząca wielka potęga militarna 159
1. Wprowadzenie. Miejsce ChRL w rywalizacji zimnowojennej i w konflikcie koreańskim 159
2. Początki programu nuklearnego Chin w kontekście uniezależniania się ChRL od ZSRR 164
3. Spór graniczny i rozłam bloku sino-radzieckiego: konflikt 1969 roku i zagrożenie nuklearne 167
4. Nowy sojusz zimnowojenny – u progu symbiotycznych relacji USA−ChRL doby dyplomacji pingpongowej 174
5. Konsekwencje hamowania reform politycznych w ChRL – masakra na placu Tiananmen i represje w Tybecie (1989 r.) 182
a) Wprowadzenie 182
b) Masakra na placu Tiananmen i sankcje USA 182
c) Problem represji wprowadzonych przez ChRL w Tybecie w 1989 roku z perspektywy USA 185
6. Pozimnowojenna polityka zagraniczna urastającej do rangi supermocarstwa ChRL i relacje z USA – wybrane problemy 188
a) Wprowadzenie 188
b) Zbliżenie ChRL−Rosja. Szanghajska Organizacja Współpracy 189
c) Nieudane próby współpracy USA–ChRL w sprawie północnokoreańskiego programu nuklearnego i rakietowego 191
d) ChRL – autorytarny gigant gospodarczy 192
7. Problem statusu Tajwanu po zimnej wojnie 193
8. Postępy militarne i rozwój sił nuklearnych ChRL w XXI wieku – obawy USA 198
a) Skala zbrojeń Chin u progu XXI wieku 198
b) Obawy Stanów Zjednoczonych związane z rosnącą potęgą militarną ChRL 202
Podsumowanie rozdziału 208
Rozdział VI. Zagrożenie nuklearne powodowane przez Koreę Północną 209
1. Zbrojenia strategiczne Korei Północnej. Wstęp 209
2. Zewnętrzne wsparcie dla Korei Północnej w realizacji programu nuklearnego: udział ZSRR–Rosji oraz Pakistanu 214
3. Ograniczenia realizowanej przez Stany Zjednoczone strategii denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego związane z polityką ChRL i Rosji wobec Korei Północnej 217
4. Zagrożenie nuklearne i balistyczne ze strony Korei Północnej – ewolucja w XXI wieku 219
5. System THAAD w Korei Południowej 221
Rozdział VII. Zagrożenia i problemy programu balistycznego i nuklearnego Iranu 227
1. Współczesna polityka Iranu – zagrożenia międzynarodowe. Wstęp 227
2. Spór o program atomowy Iranu i porozumienie z Lozanny 231
3. Potencjał balistyczny Iranu w XXI wieku 237
Rozdział VIII. Zbrojenia nuklearne Indii i Pakistanu 243
1. Wprowadzenie – mocarstwowość i doktryna nuklearna Indii 243
2. Inwestycje Indii w umocnienie pozycji mocarstwowo-obronnej od czasu zimnej wojny 247
a) Historyczne zbliżenia Indii i ChRL – zasada pańcza sila 247
b) Rozwój planów nuklearnych i strategiczno-zbrojeniowych Indii: bodźce ze strony ChRL, współpraca z ZSRR (i Rosją), Francją, Wielką Brytanią, USA i Izraelem 248
3. Znaczenie nuklearnych postępów Indii dla relacji Stanów Zjednoczonych z Indiami – zarys problematyki 251
4. Indie i Pakistan – rywalizacja nuklearnych mocarstw regionalnych 253
5. Pakistan – nowe mocarstwo atomowe w przewlekłym sporze z Indiami 255
6. Nieudane próby Stanów Zjednoczonych powstrzymania programu nuklearnego Pakistanu – poprawka Presslera 258
Rozdział IX. Specjalny sojusznik w bliskowschodniej polityce bezpieczeństwa i odstraszania: amerykański „lotniskowiec” Izrael 261
1. Wprowadzenie historyczne 262
2. Potencjał nuklearny Izraela 265
3. Powojenne przymierze USA−Izrael. Wojna Jom Kippur jako przykład ataku zaskakującego 266
4. Konflikt libański i spory izraelsko-arabskie lat 80. XX wieku w polityce USA 274
5. Obawy Izraela przed BMR i problem iracki 276
6. Pozimnowojenny bliskowschodni proces pokojowy a zagrożenia terrorystyczne 284
7. Współpraca Izraela z USA dotycząca budowy systemu obrony przeciwrakietowej (Żelaznej Kopuły, Procy Dawida, systemu Arrow) 287
a) Wkład SDI w rozwój zdolności obrony przeciwrakietowej Izraela 287
b) Obrona przeciwrakietowa remedium na ataki Hezbollahu i Hamasu? 290
c) Skuteczność izraelskiej obrony przeciwrakietowej (przykład probabilistyczny) 294
8. Wybrane szanse i problemy obronne Izraela w XXI wieku 297
Rozdział X. Japonia jako sprzymierzeniec USA i partner w polityce odstraszania wobec zagrożeń nuklearnych w Azji Wschodniej 301
1. Wprowadzenie historyczne 301
2. Okres międzywojenny – w poszukiwaniu japońskiej doktryny Monroego 304
3. Japonia w obozie USA – od powojennej stabilizacji do ery pozimnowojennej 305
4. Japonia ery pozimnowojennej – rosnący na znaczeniu sojusznik USA wobec głównych wyzwań bezpieczeństwa regionalnego 307
a) Zagrożenie ze strony Korei Północnej w relacjach sojuszniczych Japonii z USA 307
b) Wyzwania dla Japonii związane z mocarstwową presją ChRL – wybrane problemy 310
Aneks statystyczny 319
Zakończenie 329
Bibliografia 331
Mocarstwa nuklearne rywalizujące z USA i polityki odstraszania w XXI wieku
SPIS TREŚCI
Wstęp 13
Rozdział I. Odstraszanie w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa USA 19
1. Wprowadzenie. Cztery generacje teorii odstraszania 19
2. Teoria gier i odstraszanie w ujęciu racjonalnym 22
3. Regionalny wymiar odstraszania a paradoks stabilności−niestabilności. Problem wojen prewencyjnych 36
4. Polityka odstraszania USA u progu XXI wieku. Wyzwania drugiego wieku nuklearnego i odstraszanie „dopasowywane” 39
5. Zagrożenie północnokoreańskie 42
6. Ujęcie statystyczne. Efektywność obrony przeciwrakietowej z perspektywy rachunku prawdopodobieństwa: wprowadzenie do analizy 46
Rozdział II. Osiągnięcia i wyzwania stojące przed amerykańską obroną przeciwrakietową u progu ery administracji Donalda Trumpa. Problem północnokoreański, wyzwania wschodnioeuropejskie 53
1. Nowe inwestycje obronne administracji Trumpa z perspektywy zdolności odstraszania 53
a) Wprowadzenie: ewolucja zamierzeń operacji nuklearnych USA po zmianach zimnowojennych (zarys tematyki) 53
b) Założenia nuklearne USA z 2018 roku 56
2. Postępy obrony przeciwrakietowej USA i jej rozwój w okresie administracji Trumpa 66
a) Historyczne spojrzenie na rozwój obrony przeciwrakietowej USA 66
b) Koszty Agencji Obrony Przeciwrakietowej USA (Missile Defense Agency, MDA) w okresie administracji Trumpa 69
c) Dostawy PAC do Polski 73
3. Problem koreański 76
Rozdział III. Zarys potencjałów głównych mocarstw światowych 81
1. Demografia i gospodarka w potencjale mocarstw. Wstęp 81
2. Potencjały nuklearne mocarstw – energia atomowa, elektrownie jądrowe 86
3. Zasoby naftowe – znaczenie strategiczne 88
4. Rola OPEC w XXI wieku – zarys problematyki 90
5. Technologie XXI wieku – lasery wysokiej mocy 92
6. Pokłosie kosmicznej rywalizacji zimnowojennej supermocarstw o znaczeniu strategicznym w obronności – wybrane problemy 93
a) Początki rywalizacji kosmicznej 93
b) Zimnowojenne potyczki kosmiczne – reminiscencje współczesne 95
c) Prace nad Międzynarodową Stacją Kosmiczną 97
d) Wojskowo-cywilne przedsięwzięcia kosmiczne o znaczeniu obronnym z perspektywy interesów USA w XXI wieku 99
Podsumowanie rozdziału 101
Rozdział IV. Poradziecki arsenał nuklearny Rosji i jego konsekwencje geostrategiczne z perspektywy neoimperialnych polityk Władimira Putina czasów „nowej zimnej wojny” 103
1. Rozwój potęgi nuklearnej ZSRR. Wstęp 103
2. Radzieckie środki przenoszenia broni nuklearnej 110
3. Doktryna nuklearna ZSRR – ewolucja w dobie procesów SALT 122
4. Wyzwania związane z obroną przeciwrakietową USA w odniesieniu do SDI Ronalda Reagana 125
5. Rosja jako mocarstwo militarne w dekadzie kryzysu lat 90. XX wieku 129
6. Pozimnowojenna ewolucja strategii i doktryn wojskowych Rosji – zmiany polityki odstraszania 133
7. Siły strategiczne i militarne – odzyskiwanie sił przez Rosję w XXI wieku 138
a) Pozycja strategiczna ofensywnych sił nuklearnych Rosji 138
b) Reformy rosyjskich sił zbrojnych i inwestycje wojskowe Rosji u progu XXI wieku 142
c) Wyzwania dotyczące obrony przeciwrakietowej z perspektywy zdolności wojskowych Rosji 147
8. Szanse i wyzwania dla pozycji międzynarodowej Rosji w XXI-wiecznej rywalizacji mocarstw po okresie przewagi USA jako jedynego supermocarstwa 149
a) Rosja w porozumieniach o kontroli zbrojeń – wyzwania i punkty sporne 149
b) Konflikt ukraiński 151
c) Wojskowe relacje Rosji z Chinami i Indiami. Eksport broni 154
d) Oceny Stanów Zjednoczonych dotyczące potencjału nuklearnego Rosji w XXI wieku z uwzględnieniem zagrożenia ze strony ChRL – punkty orientacyjne 156
Podsumowanie rozdziału 157
Rozdział V. Potencjał supermocarstwowy Chin w XXI-wiecznej rywalizacji międzynarodowej: kolos ekonomiczny i wschodząca wielka potęga militarna 159
1. Wprowadzenie. Miejsce ChRL w rywalizacji zimnowojennej i w konflikcie koreańskim 159
2. Początki programu nuklearnego Chin w kontekście uniezależniania się ChRL od ZSRR 164
3. Spór graniczny i rozłam bloku sino-radzieckiego: konflikt 1969 roku i zagrożenie nuklearne 167
4. Nowy sojusz zimnowojenny – u progu symbiotycznych relacji USA−ChRL doby dyplomacji pingpongowej 174
5. Konsekwencje hamowania reform politycznych w ChRL – masakra na placu Tiananmen i represje w Tybecie (1989 r.) 182
a) Wprowadzenie 182
b) Masakra na placu Tiananmen i sankcje USA 182
c) Problem represji wprowadzonych przez ChRL w Tybecie w 1989 roku z perspektywy USA 185
6. Pozimnowojenna polityka zagraniczna urastającej do rangi supermocarstwa ChRL i relacje z USA – wybrane problemy 188
a) Wprowadzenie 188
b) Zbliżenie ChRL−Rosja. Szanghajska Organizacja Współpracy 189
c) Nieudane próby współpracy USA–ChRL w sprawie północnokoreańskiego programu nuklearnego i rakietowego 191
d) ChRL – autorytarny gigant gospodarczy 192
7. Problem statusu Tajwanu po zimnej wojnie 193
8. Postępy militarne i rozwój sił nuklearnych ChRL w XXI wieku – obawy USA 198
a) Skala zbrojeń Chin u progu XXI wieku 198
b) Obawy Stanów Zjednoczonych związane z rosnącą potęgą militarną ChRL 202
Podsumowanie rozdziału 208
Rozdział VI. Zagrożenie nuklearne powodowane przez Koreę Północną 209
1. Zbrojenia strategiczne Korei Północnej. Wstęp 209
2. Zewnętrzne wsparcie dla Korei Północnej w realizacji programu nuklearnego: udział ZSRR–Rosji oraz Pakistanu 214
3. Ograniczenia realizowanej przez Stany Zjednoczone strategii denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego związane z polityką ChRL i Rosji wobec Korei Północnej 217
4. Zagrożenie nuklearne i balistyczne ze strony Korei Północnej – ewolucja w XXI wieku 219
5. System THAAD w Korei Południowej 221
Rozdział VII. Zagrożenia i problemy programu balistycznego i nuklearnego Iranu 227
1. Współczesna polityka Iranu – zagrożenia międzynarodowe. Wstęp 227
2. Spór o program atomowy Iranu i porozumienie z Lozanny 231
3. Potencjał balistyczny Iranu w XXI wieku 237
Rozdział VIII. Zbrojenia nuklearne Indii i Pakistanu 243
1. Wprowadzenie – mocarstwowość i doktryna nuklearna Indii 243
2. Inwestycje Indii w umocnienie pozycji mocarstwowo-obronnej od czasu zimnej wojny 247
a) Historyczne zbliżenia Indii i ChRL – zasada pańcza sila 247
b) Rozwój planów nuklearnych i strategiczno-zbrojeniowych Indii: bodźce ze strony ChRL, współpraca z ZSRR (i Rosją), Francją, Wielką Brytanią, USA i Izraelem 248
3. Znaczenie nuklearnych postępów Indii dla relacji Stanów Zjednoczonych z Indiami – zarys problematyki 251
4. Indie i Pakistan – rywalizacja nuklearnych mocarstw regionalnych 253
5. Pakistan – nowe mocarstwo atomowe w przewlekłym sporze z Indiami 255
6. Nieudane próby Stanów Zjednoczonych powstrzymania programu nuklearnego Pakistanu – poprawka Presslera 258
Rozdział IX. Specjalny sojusznik w bliskowschodniej polityce bezpieczeństwa i odstraszania: amerykański „lotniskowiec” Izrael 261
1. Wprowadzenie historyczne 262
2. Potencjał nuklearny Izraela 265
3. Powojenne przymierze USA−Izrael. Wojna Jom Kippur jako przykład ataku zaskakującego 266
4. Konflikt libański i spory izraelsko-arabskie lat 80. XX wieku w polityce USA 274
5. Obawy Izraela przed BMR i problem iracki 276
6. Pozimnowojenny bliskowschodni proces pokojowy a zagrożenia terrorystyczne 284
7. Współpraca Izraela z USA dotycząca budowy systemu obrony przeciwrakietowej (Żelaznej Kopuły, Procy Dawida, systemu Arrow) 287
a) Wkład SDI w rozwój zdolności obrony przeciwrakietowej Izraela 287
b) Obrona przeciwrakietowa remedium na ataki Hezbollahu i Hamasu? 290
c) Skuteczność izraelskiej obrony przeciwrakietowej (przykład probabilistyczny) 294
8. Wybrane szanse i problemy obronne Izraela w XXI wieku 297
Rozdział X. Japonia jako sprzymierzeniec USA i partner w polityce odstraszania wobec zagrożeń nuklearnych w Azji Wschodniej 301
1. Wprowadzenie historyczne 301
2. Okres międzywojenny – w poszukiwaniu japońskiej doktryny Monroego 304
3. Japonia w obozie USA – od powojennej stabilizacji do ery pozimnowojennej 305
4. Japonia ery pozimnowojennej – rosnący na znaczeniu sojusznik USA wobec głównych wyzwań bezpieczeństwa regionalnego 307
a) Zagrożenie ze strony Korei Północnej w relacjach sojuszniczych Japonii z USA 307
b) Wyzwania dla Japonii związane z mocarstwową presją ChRL – wybrane problemy 310
Aneks statystyczny 319
Zakończenie 329
Bibliografia 331
Rozdział I. Odstraszanie w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa USA 19
1. Wprowadzenie. Cztery generacje teorii odstraszania 19
2. Teoria gier i odstraszanie w ujęciu racjonalnym 22
3. Regionalny wymiar odstraszania a paradoks stabilności−niestabilności. Problem wojen prewencyjnych 36
4. Polityka odstraszania USA u progu XXI wieku. Wyzwania drugiego wieku nuklearnego i odstraszanie „dopasowywane” 39
5. Zagrożenie północnokoreańskie 42
6. Ujęcie statystyczne. Efektywność obrony przeciwrakietowej z perspektywy rachunku prawdopodobieństwa: wprowadzenie do analizy 46
Rozdział II. Osiągnięcia i wyzwania stojące przed amerykańską obroną przeciwrakietową u progu ery administracji Donalda Trumpa. Problem północnokoreański, wyzwania wschodnioeuropejskie 53
1. Nowe inwestycje obronne administracji Trumpa z perspektywy zdolności odstraszania 53
a) Wprowadzenie: ewolucja zamierzeń operacji nuklearnych USA po zmianach zimnowojennych (zarys tematyki) 53
b) Założenia nuklearne USA z 2018 roku 56
2. Postępy obrony przeciwrakietowej USA i jej rozwój w okresie administracji Trumpa 66
a) Historyczne spojrzenie na rozwój obrony przeciwrakietowej USA 66
b) Koszty Agencji Obrony Przeciwrakietowej USA (Missile Defense Agency, MDA) w okresie administracji Trumpa 69
c) Dostawy PAC do Polski 73
3. Problem koreański 76
Rozdział III. Zarys potencjałów głównych mocarstw światowych 81
1. Demografia i gospodarka w potencjale mocarstw. Wstęp 81
2. Potencjały nuklearne mocarstw – energia atomowa, elektrownie jądrowe 86
3. Zasoby naftowe – znaczenie strategiczne 88
4. Rola OPEC w XXI wieku – zarys problematyki 90
5. Technologie XXI wieku – lasery wysokiej mocy 92
6. Pokłosie kosmicznej rywalizacji zimnowojennej supermocarstw o znaczeniu strategicznym w obronności – wybrane problemy 93
a) Początki rywalizacji kosmicznej 93
b) Zimnowojenne potyczki kosmiczne – reminiscencje współczesne 95
c) Prace nad Międzynarodową Stacją Kosmiczną 97
d) Wojskowo-cywilne przedsięwzięcia kosmiczne o znaczeniu obronnym z perspektywy interesów USA w XXI wieku 99
Podsumowanie rozdziału 101
Rozdział IV. Poradziecki arsenał nuklearny Rosji i jego konsekwencje geostrategiczne z perspektywy neoimperialnych polityk Władimira Putina czasów „nowej zimnej wojny” 103
1. Rozwój potęgi nuklearnej ZSRR. Wstęp 103
2. Radzieckie środki przenoszenia broni nuklearnej 110
3. Doktryna nuklearna ZSRR – ewolucja w dobie procesów SALT 122
4. Wyzwania związane z obroną przeciwrakietową USA w odniesieniu do SDI Ronalda Reagana 125
5. Rosja jako mocarstwo militarne w dekadzie kryzysu lat 90. XX wieku 129
6. Pozimnowojenna ewolucja strategii i doktryn wojskowych Rosji – zmiany polityki odstraszania 133
7. Siły strategiczne i militarne – odzyskiwanie sił przez Rosję w XXI wieku 138
a) Pozycja strategiczna ofensywnych sił nuklearnych Rosji 138
b) Reformy rosyjskich sił zbrojnych i inwestycje wojskowe Rosji u progu XXI wieku 142
c) Wyzwania dotyczące obrony przeciwrakietowej z perspektywy zdolności wojskowych Rosji 147
8. Szanse i wyzwania dla pozycji międzynarodowej Rosji w XXI-wiecznej rywalizacji mocarstw po okresie przewagi USA jako jedynego supermocarstwa 149
a) Rosja w porozumieniach o kontroli zbrojeń – wyzwania i punkty sporne 149
b) Konflikt ukraiński 151
c) Wojskowe relacje Rosji z Chinami i Indiami. Eksport broni 154
d) Oceny Stanów Zjednoczonych dotyczące potencjału nuklearnego Rosji w XXI wieku z uwzględnieniem zagrożenia ze strony ChRL – punkty orientacyjne 156
Podsumowanie rozdziału 157
Rozdział V. Potencjał supermocarstwowy Chin w XXI-wiecznej rywalizacji międzynarodowej: kolos ekonomiczny i wschodząca wielka potęga militarna 159
1. Wprowadzenie. Miejsce ChRL w rywalizacji zimnowojennej i w konflikcie koreańskim 159
2. Początki programu nuklearnego Chin w kontekście uniezależniania się ChRL od ZSRR 164
3. Spór graniczny i rozłam bloku sino-radzieckiego: konflikt 1969 roku i zagrożenie nuklearne 167
4. Nowy sojusz zimnowojenny – u progu symbiotycznych relacji USA−ChRL doby dyplomacji pingpongowej 174
5. Konsekwencje hamowania reform politycznych w ChRL – masakra na placu Tiananmen i represje w Tybecie (1989 r.) 182
a) Wprowadzenie 182
b) Masakra na placu Tiananmen i sankcje USA 182
c) Problem represji wprowadzonych przez ChRL w Tybecie w 1989 roku z perspektywy USA 185
6. Pozimnowojenna polityka zagraniczna urastającej do rangi supermocarstwa ChRL i relacje z USA – wybrane problemy 188
a) Wprowadzenie 188
b) Zbliżenie ChRL−Rosja. Szanghajska Organizacja Współpracy 189
c) Nieudane próby współpracy USA–ChRL w sprawie północnokoreańskiego programu nuklearnego i rakietowego 191
d) ChRL – autorytarny gigant gospodarczy 192
7. Problem statusu Tajwanu po zimnej wojnie 193
8. Postępy militarne i rozwój sił nuklearnych ChRL w XXI wieku – obawy USA 198
a) Skala zbrojeń Chin u progu XXI wieku 198
b) Obawy Stanów Zjednoczonych związane z rosnącą potęgą militarną ChRL 202
Podsumowanie rozdziału 208
Rozdział VI. Zagrożenie nuklearne powodowane przez Koreę Północną 209
1. Zbrojenia strategiczne Korei Północnej. Wstęp 209
2. Zewnętrzne wsparcie dla Korei Północnej w realizacji programu nuklearnego: udział ZSRR–Rosji oraz Pakistanu 214
3. Ograniczenia realizowanej przez Stany Zjednoczone strategii denuklearyzacji Półwyspu Koreańskiego związane z polityką ChRL i Rosji wobec Korei Północnej 217
4. Zagrożenie nuklearne i balistyczne ze strony Korei Północnej – ewolucja w XXI wieku 219
5. System THAAD w Korei Południowej 221
Rozdział VII. Zagrożenia i problemy programu balistycznego i nuklearnego Iranu 227
1. Współczesna polityka Iranu – zagrożenia międzynarodowe. Wstęp 227
2. Spór o program atomowy Iranu i porozumienie z Lozanny 231
3. Potencjał balistyczny Iranu w XXI wieku 237
Rozdział VIII. Zbrojenia nuklearne Indii i Pakistanu 243
1. Wprowadzenie – mocarstwowość i doktryna nuklearna Indii 243
2. Inwestycje Indii w umocnienie pozycji mocarstwowo-obronnej od czasu zimnej wojny 247
a) Historyczne zbliżenia Indii i ChRL – zasada pańcza sila 247
b) Rozwój planów nuklearnych i strategiczno-zbrojeniowych Indii: bodźce ze strony ChRL, współpraca z ZSRR (i Rosją), Francją, Wielką Brytanią, USA i Izraelem 248
3. Znaczenie nuklearnych postępów Indii dla relacji Stanów Zjednoczonych z Indiami – zarys problematyki 251
4. Indie i Pakistan – rywalizacja nuklearnych mocarstw regionalnych 253
5. Pakistan – nowe mocarstwo atomowe w przewlekłym sporze z Indiami 255
6. Nieudane próby Stanów Zjednoczonych powstrzymania programu nuklearnego Pakistanu – poprawka Presslera 258
Rozdział IX. Specjalny sojusznik w bliskowschodniej polityce bezpieczeństwa i odstraszania: amerykański „lotniskowiec” Izrael 261
1. Wprowadzenie historyczne 262
2. Potencjał nuklearny Izraela 265
3. Powojenne przymierze USA−Izrael. Wojna Jom Kippur jako przykład ataku zaskakującego 266
4. Konflikt libański i spory izraelsko-arabskie lat 80. XX wieku w polityce USA 274
5. Obawy Izraela przed BMR i problem iracki 276
6. Pozimnowojenny bliskowschodni proces pokojowy a zagrożenia terrorystyczne 284
7. Współpraca Izraela z USA dotycząca budowy systemu obrony przeciwrakietowej (Żelaznej Kopuły, Procy Dawida, systemu Arrow) 287
a) Wkład SDI w rozwój zdolności obrony przeciwrakietowej Izraela 287
b) Obrona przeciwrakietowa remedium na ataki Hezbollahu i Hamasu? 290
c) Skuteczność izraelskiej obrony przeciwrakietowej (przykład probabilistyczny) 294
8. Wybrane szanse i problemy obronne Izraela w XXI wieku 297
Rozdział X. Japonia jako sprzymierzeniec USA i partner w polityce odstraszania wobec zagrożeń nuklearnych w Azji Wschodniej 301
1. Wprowadzenie historyczne 301
2. Okres międzywojenny – w poszukiwaniu japońskiej doktryny Monroego 304
3. Japonia w obozie USA – od powojennej stabilizacji do ery pozimnowojennej 305
4. Japonia ery pozimnowojennej – rosnący na znaczeniu sojusznik USA wobec głównych wyzwań bezpieczeństwa regionalnego 307
a) Zagrożenie ze strony Korei Północnej w relacjach sojuszniczych Japonii z USA 307
b) Wyzwania dla Japonii związane z mocarstwową presją ChRL – wybrane problemy 310
Aneks statystyczny 319
Zakończenie 329
Bibliografia 331
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł