Samoarchiwizacja (autoarchiwizacja) – udostępniane/deponowanie przez Autora swoich tekstów w otwartym dostępie. Zakres samoarchiwizacji jest zależny od zawartej z Wydawcą umowy i może dotyczyć samoarchiwizacji tekstów w repozytoriach naukowych, na stronach domowych, w naukowych serwisach społecznościowych czy bazach danych. Samoarchiwizacja może dotyczyć wersji wydawniczej tekstu (ostateczna, opublikowana wersja tekstu, nazywana również jako: published version, final published version); postprintów (zrecenzowanej naukowo ostatecznej wersji elektronicznej publikacji zaakceptowanej przez Wydawnictwo do opublikowania, zwana również jako accepted version) czy preprintów (złożona do Wydawnictwa wersja publikacji przed recenzją naukową, nazywana również jako submitted version).
Samoarchiwizacja, a drogi Open Access
Samoarchiwizacja jest procesem modelu Open Acces, czyli koncepcji otwartego dostępu do treści naukowych bezpłatnie. Wyróżniamy następujące drogi modelu Open Access:
Opracowano na podstawie:
Deja, Marek. “Samoarchiwizacja: problem z identyfikacją zjawiska”. Nowa Biblioteka, 2 (13), 2013.
Grabowska, Klaudia, et. al. Wolne licencje w nauce. Instrukcja. Oprac. zb. w ramach booksprintu Biblioteki Otwartej Nauki, 2013, s. 19-21, http://centrumcyfrowe.pl/czytelnia/wolne-licencje-w-nauce-instrukcja/ (dostęp 20.05.2022).
Kępski, Piotr. Polityka Otwartego Dostępu. Departament Innowacji i Rozwoju MNiSW, 2017
Kozierski, Piotr, et al. Open Access: analiza zjawiska z punktu widzenia polskiego naukowca. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2013, ss. 7; 18; 37-39, 978-83-7850-485-6.
Narodowe Centrum Nauki, Polityka Narodowego Centrum Nauki dotycząca otwartego dostępu do publikacji. https://www.ncn.gov.pl/sites/default/files/pliki/zarzadzenia-dyrektora/zarzadzenieDyr-38_2020.pdf (dostęp 20.05.2022).
Mając na względzie potrzebę poprawy widoczności i wzrostu cytowań publikacji naukowych pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz wspierając rozwój otwartego dostępu do publikacji naukowych Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego zachęca Autorów do podejmowania działań mających na celu wspieranie idei Open Access – udostępniania treści naukowych lub danych badawczych nieodpłatnie w Internecie.
Publikacje wydane przed 2022 rokiem
Wiele publikacji wydanych do roku 2022 zostało już przekazanych do Repozytorium przez Wydawnictwo UJ w pełnej treści na podstawie stosownych porozumień i umów, w tym Zarządzenia nr 109 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 20 grudnia 2019 roku w sprawie polityki otwartego dostępu do publikacji naukowych i danych badawczych pracowników i doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Porozumienia o współpracy wewnętrznej zawartego pomiędzy Biblioteką Jagiellońską a Wydawnictwem Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 22.02.2019 roku.
Jeżeli Pani/Pana publikacja nie została jeszcze zamieszczona w Repozytorium UJ należy skierować swoje zapytanie o zgodę Wydawcy na samoarchiwizację (patrz: przypadek nr III).
Publikacje wydane od 2022 roku
Autorzy Wydawnictwa UJ będący pracownikami UJ powinni podjąć starania w celu zapewnienia otwartego dostępu do publikacji naukowych swojego autorstwa poprzez zdeponowanie tych publikacji w Repozytorium UJ w formie postprintu.
Postprint to zrecenzowana naukowo ostateczna wersja elektroniczna publikacji zaakceptowana przez Wydawnictwo do opublikowania.
Instrukcja deponowania treści w Repozytorium [PDF]:
Monika Curyło, Instrukcja wprowadzania danych do bazy bibliografii pracowników, 2016, http://www.biblioteka.filg.uj.edu.pl/documents/106569145/115236494/Instrukcja%20wprowadzania%202 (dostęp 20.05.2022).
Dział pomocy Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego [html]:
Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego, Pomoc, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/help (dostęp 20.05.2022).
Więcej informacji o deponowaniu w Repozytorium UJ udzielają Administratorzy wydziałowi Repozytorium UJ. Ich lista jest dostępna na stronie: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/help/pl/0038.
Samoarchiwizacja artykułów z czasopism naukowych publikowanych przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego jest możliwa zgodnie z zakresem licencji wskazanej w umowie pomiędzy Wydawnictwem UJ a Autorem.
Artykuły wydane przed rokiem 2017
W celu dokonania samoarchiwizacji swojego artykułu wydanego przed rokiem 2017 należy najpierw skierować swoje zapytanie o zgodę Wydawcy na samoarchiwizację (patrz: przypadek nr III).
Artykuły z lat 2017- I połowa 2022 roku
Publikacje naukowe wydane w latach 2017-2022 zamieszczone w czasopismach wydawanych przez Wydawnictwo UJ objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0), co oznacza, że Utwory można kopiować i rozpowszechniać w dowolnym medium i formacie na warunkach uznania autorstwa, użycia niekomercyjnego, bez utworów zależnych.
Samoarchiwizacja artykułów wydanych od II połowy 2022 roku
Obecnie artykuły z czasopism naukowych publikowanych przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego ukazują się na licencji Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Dla tych treści możesz dokonać samoarchiwizacji. Upowszechniając utwór należy jedynie pamiętać o uznaniu Autorstwa. Zachęcamy również do załączania numerów DOI publikacji.
Więcej informacji o polityce samoarchiwizacji w naszych czasopismach znajdziesz na ich stronach internetowych w Portalu Czasopism Naukowych oraz w bazie Sherpa/Romeo: https://v2.sherpa.ac.uk/id/publisher/63656?template=romeo.
Prośby dotyczące zgody na samoarchiwizację pozostałych tekstów należy kierować na adres: zgody@wuj.pl / tel. 12 663 23 80.
Należy pamiętać, że pełne treści wersji wydawcy (ostatecznej) publikacji naukowych mogą być samoarchiwizowane i/lub udostępnianie jedynie wtedy, gdy zapisy zawartej przez Autora umowy na to zezwalają (np. poprzez zastosowanie odpowiedniej licencji CC) [1].
[1] Nie dotyczy Użytku dozwolonego zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, patrz: Legalna Kultura, Dozwolony użytek, https://www.legalnakultura.pl/pl/strefa-edukacji/strefa-dla-uczniow/warto-wiedziec/dozwolony-uzytek (dostęp 20.05.2022).
Ta strona wykorzystuje pliki cookies.
Dowiedz się więcej...