SPIS TREŚCI
Słowo wstępne do wydania polskiego
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ 1: PRZEGLĄD PROBLEMATYKI UZALEŻNIEŃ
Tło problemu: środki psychoaktywne i ich nadużywanie
Historia używania substancji psychoaktywnych
Najczęściej stosowane środki uzależniające
Podwójna diagnoza: uzależnienia i inne zaburzenia psychiczne
Zapobieganie nawrotom
Modele uzależnienia
Poznawcze modele uzależnienia
Motywacja do zmiany
Cele terapeutyczne
Leczenie nadużywania substancji psychoaktywnych i uzależnienia od nich
Terapia alkoholizmu
Terapia uzależnienia od narkotyków
Terapia odwykowa uzależnienia od nikotyny
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 2: POZNAWCZY MODEL UZALEŻNIENIA
Dlaczego ludzie biorą narkotyki i/lub piją alkohol?
Dlaczego nie porzucić nałogu, skoro narkotyki lub alkohol rodzą problemy?
Dlaczego uzależnieni szukają pomocy?
Jak może pomóc terapia poznawcza?
Czy uzależnieni od substancji psychoaktywnych mają dodatkowe problemy psychiczne?
Dlaczego wielu uzależnionych powraca do picia lub brania pomimo długiego czasu abstynencji?
Fenomen uzależnienia
Pragnienie i głód
Rola przekonań
Konsumpcja środków uzależniających jako przyzwyczajenie
Kontrola głodu
Podwyższanie kontroli
"Siła woli"
Przekonania osób uzależnionych
Predyspozycje
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 3: TEORIA I TERAPIA UZALEŻNIENIA
Warstwy przekonań
Sekwencja przekonań
Przekonania wzajemnie sprzeczne
Przywoływanie przekonań w sytuacjach wyzwalających
Opracowanie informacji: znaczenia, symbole, reguły
Blokady poznawcze
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 4: RELACJA TERAPEUTYCZNA
Budowanie relacji
Budowanie zaufania
Ustalanie granic
Ochrona poufności
Zachowanie wiarygodności
Utrzymanie współpracy
Zapobieganie nadużyciom popełnianym przez pacjentów
Odwoływanie się do poczucia własnej wartości pacjenta
Unikanie walki o władzę
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 5: TWORZENIE STUDIUM PRZYPADKU
Studium przypadku
Przykład studium przypadku
Zbieranie danych do studium przypadku
Arkusz Studium Przypadku i Konceptualizacji
Poznawczej
Dodatkowe dane do konceptualizacji przypadku
Skala Depresji Becka
Skala Lęku Becka
Skala Beznadziejności Becka
Skala Przekonań Dysfunkcjonalnych
Skala Przekonań Dotyczących Używania
Substancji
Skala Przewidywania Nawrotów
Kwestionariusz Przekonań Dotyczących Głodu
Skala Socjotropii-Autonomii
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 6: STRUKTURA SESJI TERAPEUTYCZNYCH
Ustalenie planu sesji
Ocena nastroju pacjenta
Odwołanie się do poprzedniej sesji
Dyskusja o planie sesji
Dialog sokratejski
Krótkie podsumowania
Zadania domowe
Informacje zwrotne w trakcie sesji terapeutycznej
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 7: WPROWADZANIE PACJENTÓW W MODEL POZNAWCZY
Odkrywanie oceny problemu przez pacjentów
Ukazywanie związków pomiędzy sytuacjami, myślami,
emocjami, głodem, zachowaniem a konsumpcją substancji
"Scenariusz głodu"
Problemy przy wprowadzaniu modelu poznawczego
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 8: USTALANIE CELÓW TERAPEUTYCZNYCH
Ogólne zasady ustalania celów terapii
Standardowe cele terapii
Radzenie sobie z ambiwalencją pacjentów
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 9: TECHNIKI STOSOWANE W TERAPII POZNAWCZEJ
Podstawowe zasady
Relacja terapeutyczna
Poznawcza konceptualizacja przypadku
Dialog sokratejski
Zadania domowe
Techniki poznawcze
Analiza zalet i wad
Identyfikacja i modyfikacja przekonań specyficznych dla uzależnienia
Technika "opadającej strzały" (Downward Arrow Techniąue)
Reatrybucja odpowiedzialności
Dziennik myśli
Wizualizacje
Techniki behawioralne
Monitorowanie i planowanie aktywności
Eksperymenty behawioralne
Odgrywanie i odwracanie ról
Trening relaksacyjny
Stopniowanie trudności zadań
Rozwiązywanie problemów
Sport
Kontrola "wyzwalaczy"
Najczęstsze problemy w terapii
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 10: RADZENIE SOBIE Z PRAGNIENIEM I GŁODEM
Rodzaje głodu
Głód: zrozumieć świat pacjenta
Radzenie sobie z głodem
Techniki odwracania uwagi
"Karteczki"
Ćwiczenia wyobrażeniowe
Racjonalne odpowiedzi na myśli automatyczne związane z głodem
Planowanie aktywności
Trening relaksacyjny
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 11: PRZEKONANIA
Identyfikacja przekonań specyficznych dla uzależnienia
Wprowadzenie pacjenta w poznawczy model terapii
Badanie przekonań typowych dla uzależnienia
Rozwój przekonań dotyczących kontroli
Ćwiczenie aktywacji przekonań dotyczących kontroli
Zadania domowe dotyczące przekonań
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 12: RADZENIE SOBIE Z PROBLEMAMI ŻYCIOWYMI
"Jajko czy kura" - czyli co było pierwsze: uzależnienie od substancji psychoaktywnych czy problemy życiowe?
Problemy małżeńskie i rodzinne
Trudności socjoekonomiczne
Codzienne stresory
Problemy prawne
Problemy medyczne
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 13: INTERWENCJA KRYZYSOWA
Sygnały ostrzegawcze
Sytuacje kryzysowe
Przedawkowanie i zachowania samobójcze
Utrata mieszkania
Nagłe zniknięcia
Utrata pracy
Utrata bliskich związków osobistych
Nagłe problemy medyczne
Czyny przestępcze
Przemoc w stosunku do terapeuty
Podsumowanie: ogólne zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych
ROZDZIAŁ 14: TERAPIA DEPRESJI U PACJENTÓW UZALEŻNIONYCH
Zastosowanie poznawczego modelu depresji
Przekonania depresyjne
Podejście terapeutyczne
Planowanie interwencji
Studium przypadku
Wybór celów terapii
Identyfikacja myśli automatycznych i przekonań
Radzenie sobie z myślami samobójczymi
Negatywne reakcje na terapię
Zastosowanie technik behawioralnych
Zmiana poznawcza przez zmianę zachowania
Planowanie aktywności
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 15: ZŁOŚĆ I LĘK
Obniżona tolerancja frustracji
Ocena obniżonej tolerancji frustracji
Przykład obniżonej tolerancji frustracji i uzależnienia
Radzenie sobie ze specyficznymi przypadkami
Potrzeby traktowane jako konieczności
Znaczenie wydarzenia: ukryte lęki
Problem odpowiedzialności
Problem kontroli
Radzenie sobie ze złością skierowaną na terapeutę
Nadużywanie substancji a kontrola złości
Trening asertywności a rozwiązywanie problemów
Trening umiejętności a rozwiązywanie problemów
Radzenie sobie z katastrofizowaniem
Zaburzenia lękowe i nadużywanie substancji
Wprowadzenie
Terapia poznawcza zaburzeń lękowych
Leczenie uzależnionych pacjentów z zaburzeniami lękowymi
Techniki behawioralne
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 16: ZABURZENIA OSOBOWOŚCI I UZALEŻNIENIA
Diagnostyka
Przekonania towarzyszące zaburzeniom osobowości, które wpływają na konsumpcję środków psycho-aktywnych
Pacjenci uzależnieni z osobowością z pogranicza i osobowością aspołeczną: objawy kliniczne i implikacje dla przebiegu terapii poznawczej
Aspołeczne zaburzenia osobowości
Pacjenci z osobowością z pogranicza
Podsumowanie
ROZDZIAŁ 17: ZAPOBIEGANIE NAWROTOM
Poznawczy model nawrotu
Techniki przewidywania i kontroli nawrotów
Identyfikacja bodźców wysokiego ryzyka
Zapobieganie przekształcaniu się wpadek w nawroty
Analiza zalet i wad
Budowa sieci wsparcia społecznego
Podsumowanie
Postscriptum
Aneksy
Bibliografia
Indeks osób
Indeks rzeczowy