Spis treści

Wstęp (Bronisław Urban)  9

I. Profilaktyka – probacja – resocjalizacja. Zagadnienia ogólne
Andrzej Bałandynowicz, Probacja-prewencja, a nie represja podstawą resocjalizacji w oparciu o społeczeństwo  17
Henryk Machel, Profilaktyka i probacja jako czynniki ograniczające penalizację penitencjarną  51
Kazimierz Pospiszyl, Resocjalizacja a terapia  63
Robert Opora, Sposoby pomiaru efektywności resocjalizacyjnej  69
Sławomir Śliwa, Działania profilaktyczne wobec nieletnich zagrożonych wykluczeniem społecznym. Założenia teoretyczne  77
Lucjan Miś, Neoliberalna polityka penitencjarna. Kryminalizacja problemów społecznych – właściwa droga czy ślepy zaułek?  87
Adam Szecówka, Teleologiczno-programowe aspekty oddziaływań resocjalizacyjnych i profilaktycznych  97
Sławomir Sobczak, Relacje chroniące i racjonalność w kontekście resocjalizacji strukturalnej i probacji  115

II. Lokalność jako wymiar profilaktyki i probacji
Franciszek Wojciechowski, Przestrzeń bezpieczna środowiska lokalnego w strategii działań prewencyjnych. Próba refleksji pedagogicznej  131
Małgorzata Michel, Koncepcja tworzenia bezpiecznej przestrzeni w lokalnym systemie resocjalizacji jako reakcja na „grę w wykluczenie społeczne” w świecie płynnej nowoczesności  145
Anna Fidelus, Rola kapitału społecznego w przebiegu procesu readaptacji społecznej skazanych  157
Krystyna Kuberska-Przekwas, Profilaktyka, probacja wobec młodzieży w kompleksowym systemie resocjalizacji w środowiskach lokalnych  171
Leszek Wieczorek, Samorząd lokalny w profilaktyce marginalizacji społecznej (aspekty prawne)  185
Barbara Smoter, Lokalne inicjatywy z zakresu edukacji przedszkolnej jako czynnik przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu  195
Sonia Dzierzyńska, Oddziaływania probacyjne na nieletnich w płaszczyźnie społeczności lokalnej na przykładzie USA  201
Monika Noszczyk-Bernasiewicz, Środowiskowe determinanty przestępczości nieletnich jako wyznacznik oddziaływań profilaktycznych  209
Anna Kieszkowska, Probacja szansą dla osób karanych na poprawę własnego życia w środowisku lokalnym  221

III. Czynniki determinujące efektywność działań profilaktyczno-resocjalizacyjnych
Irena Pospiszyl, Syndrom Atlasa, czyli pułapki dynamicznych strategii adaptacyjnych  239
Adam Mikrut, Sławomir Olszewski, Poszanowanie godności jako czynnik profilaktyki zachowań agresywnych osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną  249
Eliza Mazur, Samoocena agresywnych sprawców przestępstw  259
Irena Mudrecka, Kształtowanie poczucia odpowiedzialności pozytywnej u dzieci i młodzieży jako cel profilaktyki kreatywnej  273
Ewa Wysocka, Koncepcja resilience jako podstawa teoretyczna identyfikacji zaburzeń w przystosowaniu i działań profilaktycznych  285
Agnieszka Barczykowska, Szacowanie i zarządzanie ryzykiem w amerykańskiej praktyce probacyjnej  301
Beata Maria Nowak, Rola zasobów w procesach resocjalizacji i destygmatyzacji społecznej osób skazanych i ich rodzin  313
Łukasz Szwejka, Profilaktyka odrzucenia rówieśniczego oparta na koncepcji resielience (opór–elastyczność)  325
Małgorzata Piasecka, Odporność psychiczna jako czynnik ograniczający działanie niekorzystnych uwarunkowań środowiskowych u młodzieży narażonej na ryzyko uzależnienia  333

IV. Instytucje oraz metody profilaktyki i probacji
Andrzej Węgliński, Styl oddziaływań wychowawczych społecznych kuratorów sądowych w pracy z dozorowanymi z problemem alkoholowym  341
Anna Wojnarska, Treningi umiejętności społecznych w resocjalizacji nieletnich – szanse i ograniczenia  355
Janina Florczykiewicz, Terapia przez kreację plastyczną w readaptacji społecznej skazanych. Działanie artystyczne jako obszar transformacji wartości  367
Maciej Bernasiewicz, Streetworking (praca uliczna) wśród dzieci ulicy jako forma zapobiegania przestępczości nieletnich  377
Anna Chańko, Praca uliczna jako forma prewencji społecznej. Streetworking w środowisku lokalnym  385
Patryk Kujan, Działalność kuratorów sądowych dla osób dorosłych w opiniach pracowników socjalnych, studentów resocjalizacji oraz skazanych oddanych pod dozór  391
Joanna Sztuka, Innowacje w środowiskowych programach profilaktycznych. Partyworking  403
Karina Śliwińska, Skuteczność pracy świetlic środowiskowych i socjoterapeutycznych  413

V. Przykłady polskich i zagranicznych rozwiązań systemowych
Hans B. Dupont, Grupa docelowa opuściła już budynek! Metoda RAR w badaniu używania konopi indyjskich oraz projektowaniu interwencji profilaktycznych  423
Justyna Kusztal, Anna Siuda, Probacja w sprawach nieletnich – doświadczenia szkockie  429
Krzysztof Biel, Resocjalizacja kobiet w środowisku lokalnym: doświadczenia amerykańskie i brytyjskie  437
Beata Zinkiewicz, Oddziaływania profilaktyczne norweskich służb ochrony dziecka jako źródło inspiracji dla polskiej rodzinnej kurateli sądowej  447
Katarzyna Smoter, Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej młodzieży na przykładzie lokalnych inicjatyw realizowanych w Nowym Sączu  459
Iwona Malorny, Lokalna sieć wsparcia i profilaktyka wobec zjawiska niedostosowania społecznego na przykładzie miasta Bytom  467
Marek Heine,,Violetta Będkowska-Heine, Sprawcy wypadków drogowych ‒ implikacje resocjalizacyjne i profilaktyczne  481